• Menu

0 recente resultaten

Wat heeft ons publieke debat nodig? Ons advies aan de commissie voor Digitale Zaken.

Donderdag 10 februari organiseerde de Tweede Kamer commissie voor Digitale Zaken een rondetafelgesprek over de rol van social mediaplatformen. Wij werden gevraagd uitleg te geven over de werking van grote platformen en hun invloed op het publieke debat. Dit was onze bijdrage.

Kenmerken van het online communicatielandschap

Iedereen die actief meedoet aan het publieke debat zal de problemen die we daar zien, rondom bijvoorbeeld desinformatie en polarisatie, in meer of mindere mate herkennen. Het is duidelijk dat het online communicatie ecosysteem, dus het totaal aan partijen die onze communicatie faciliteren, er niet in slaagt de voorwaarden te scheppen voor een vitaal publiek debat. En die is nodig, niet alleen voor ieders zelfontploooiing, maar ook voor een weerbare democratie.

Hoe komt dat dan, is de vraag. Hoewel de problemen die we vandaag bespreken niet nieuw zijn, lijkt de toename van de impact ervan op de samenleving wel nauw verbonden te zijn met de logica van het online communicatielandschap.

Dat ecosysteem heeft twee kenmerkende eigenschappen. Ten eerste is het een markt die gedomineerd wordt door een klein aantal heel grote partijen. Ten tweede ligt er een verdienmodel aan ten grondslag dat gebaseerd is op het volgen en profileren van mensen. Voor grote platformen betekent dit dat je je gebruikers heel gedetailleerd in kaart brengt, en dan andere partijen laat betalen om die gebruikers te mogen beïnvloeden.

Het is duidelijk dat het online communicatie ecosysteem er niet in slaagt de voorwaarden te scheppen voor een vitaal publiek debat.

Manipulatie-mechanieken

Op de grote platformen is daartoe, blijkt uit onderzoek, een heel systeem aan manipulatie-mechanieken actief.Op de website van de Korte Cursus Manipulatie vind je ons onderzoeksrapport, een korte versie en interviews met ervaringsdeskundigen. Deze mechanieken worden ingezet om de tijd die jij op een platform doorbrengt, en de data die je genereert, te maximaliseren, en de risico's voor de platformen te minimaliseren.

Platformlogica. En die gaat ten koste van het publieke debat. Het betekent namelijk dat aanbevelingssystemen extreme content voortrekken, dat content waar adverteerders bang voor zijn wordt verdrukt, en dat journalisten, NGO's en artiesten worden gecensureerd. Met andere woorden: de belangen van deze platformen zijn alleen per toeval verenigbaar met de belangen van een open en vrije samenleving. Dit brengt me bij het belang van regulering.

De belangen van deze platformen zijn alleen per toeval verenigbaar met de belangen van een open en vrije samenleving.

Zelfregulering werkt niet

In 2019 maakte uw kamer zich zorgen om verkiezingsmanipulatie. Op uitnodiging vertelde Facebook hier in de Tweede Kamer dat zij het onmogelijk had gemaakt voor mensen in het buitenland om met behulp van Facebook Nederlandse kiezers te targetten met specifieke politieke boodschappen. Uit onderzoek van Bits of Freedom bleek dit allesbehalve waar.Wat was er ook alweer aan de hand? De toenmalige Minister van Binnenlandse Zaken reageerde op kamervragen door te wijzen op Facebooks eigen verantwoordelijkheid.

Schandaal na schandaal laat echter zien dat de partijen waar u morgen mee spreekt die verantwoordelijkheid niet nemen en nooit maatregelen zullen omarmen die haaks staan op hun commerciële belangen. De jarenlange engagement van NGO's met Facebook en Google tonen dit, en ook de feiten die mevrouw Haugen straks aan u voorlegt onderstrepen dat beeld. En dat zijn wel de maatregelen die de samenleving van u nodig heeft.

Effectieve maatregelen liggen op tafel

Pak het systeem aan, niet de symptomen, zeggen wij altijd. Het Europees Parlement heeft een aantal voorstellen gedaan die precies dat doen en we hopen dat de lidstaten die voorstellen omarmen. U vindt een overzicht van deze maatregelen in de position paper die we met u hebben gedeeld. Nogmaals bedankt voor de uitnodiging om vandaag te mogen spreken en voor het faciliteren van dit belangrijke gesprek.

Verder verschenen voor de commissie: Haugen, Google en Meta

Kamerleden konden ook vragen stellen aan Facebook-klokkenluider Frances HaugenKijk hier het gesprek met Haugen terug.. Ook zij sprak over de invloed die Facebook heeft op ons publieke debat. Facebook is volgens haar geen spiegel van onze maatschappij, maar een megafoon: "What we see online is not representative of what we say online." Facebook bepaalt wie de megafoon krijgt door content te boosten of juist te ontmoedigen. Extreme content leidt tot meer kliks, en dus meer tijd op Facebook en dus meer geld voor Facebook. Zo bleek uit de Facebook Files die Haugen onthulde dat berichten waar mensen met boze emoji's op reageren wijder worden verspreid dan berichten waar mensen met blije emoji's op reageren. Haugen zei daarover: "The shortest path to a click is anger." En: "Our democracies are in danger if the side that gets the most extreme will get more reach. Voices from people who come from the middle are not as clickbaity."

Een dag later konden kamerleden vragen stellen aan vertegenwoordigers van Meta (Facebook) en Google. Kijk hier de hoorzitting met Meta en Google terug.De techgiganten ontkenden verantwoordelijk te zijn voor problemen als polarisatie, radicalisering en desinformatie. Facebook herkende zich niet in het beeld dat het een rol speelt in het versterken van polarisatie. En zowel Facebook als Google menen dat content op Facebook en YouTube prettig en waardevol is.

We hopen dat politici uit deze gesprekken haalt dat er een groot probleem is waar de dominante platformen een enorm aandeel in hebben. En dat de oplossing voor deze problemen niet bij die platformen zelf ligt, maar bij regulering die hun dominantie en verdienmodel aanpakt.

Help mee en steun ons

Door mijn bijdrage ondersteun ik Bits of Freedom, dat kan maandelijks of eenmalig.

Jij bent een officiële supporter van een vrij internet!

Dankjewel voor het steunen en welkom als officiële supporter van een vrij internet.

Je ontvangt de inlogcode voor de donateursomgeving zo snel mogelijk via de mail. Of klik via de knop hieronder om meteen naar de donateursomgeving te gaan.

Naar donateursomgeving

Er ging iets mis tijdens de betaling

Je betaling is niet juist afgehandeld, probeer nog eens.

Support en doneer!

Meer weten over doneren aan ons? Lees er hier alles over.