Platformen als Facebook en Soundcloud worden straks misschien verplicht alle uploads van alle gebruikers te filteren. Onze regering blijkt bijzonder kritisch te zijn.

De dood voor memes

We hebben er al eerder over geschrevenParodiën zijn straks een zeldzaamheid op internet: als de Europese Commissie haar zin krijgt zijn platformen zoals Soundcloud en Facebook straks verplicht om elke upload van je te filteren op basis van een lijstje dat platenlabels en filmstudio’s aanreiken. Eén van de problemen is dat zo’n filter blind is voor legitiem hergebruik. Het filter kent de context van je upload niet en maakt daarom maar geen onderscheid tussen het illegaal uploaden van stukje films en het legaal parodiëren of citeren van datzelfde filmpje. De dood voor memes.

Nieuwe wet conflicteert met bestaande

Het wetsvoorstel is ook om juridische redenen problematisch. Tot nu zijn die platformen “onder voorwaarden gevrijwaard van aansprakelijkheid” voor wat hun gebruikers publiceren. De platformen zijn niet verantwoordelijk voor wat jij online zet. Alleen als ze er op gewezen worden dat een gebruiker iets illegaals doet, moeten ze ingrijpen. Dat is hoe het nu is geregeld. In die wet is ook vastgelegd dat een platform niet verplicht kan worden al haar gebruikers doorlopend te monitoren. Maar het nieuwe wetsvoorstel stelt nou net precies dat voor, zonder de bestaande wetgeving te veranderen. Dat bijt elkaar natuurlijk.

Kritische vragen over juridische houdbaarheid

Dat is nogal gek dat de Europese Commissie een wet voorstelt die haaks staat op een andere wet. Maar het wordt nog doller. De voorgestelde wetgeving staat óók haaks op uitspraken van de hoogste Europese rechters, want het voorstel is strijdig met wat is bepaald in een Europees mensenrechtenverdrag. Dit is een aantal lidstaten niet ontgaan. Zes lidstaten, waaronder Nederland, stelden daarom bijzonder kritische vragenDe Engelse organisatie Statewatch publiceerde het gelekte document met de vragen aan de juristen van de andere lidstaten. In essentie gaan al die vragen over de juridische houdbaarheid van het wetsvoorstel. Die vragen waren weliswaar geheim, maar lekten toch uit.

Nederlandse regering verdient kudos

Bits of Freedom is bijzonder blij met de kritische houding van de Nederlandse regering, op dit dossier tenminste. Het plan van de Europese Commissie is inhoudelijk rampzalig voor het internet. Maar het voorstel introduceert ook regels die haaks staan op reeds bestaande wetgeving. En in de huidige vorm lopen de wetsmakers in Brussel het risico dat de Europese rechters vroeg of laat de nieuwe regels weer ongeldig verklaren. Onze regering verdient kudos voor haar kritische houding.

En de antwoorden op de vragen?

Nieuwsgierig naar de antwoorden? Die antwoorden worden binnen een paar weken verwacht. Die antwoorden zijn dan wel geheim, maar ja, dat waren de vragen eigenlijk ook.