Het lijstje critici van de sleepwet wordt steeds langer. In reactie op de kritische rapporten van de toezichthouder lijken nu zelfs de ministers op te roepen tot een betere wet.

De sleepwet schiet tekort

We Lees hier wat wij in het NRC schreven over de toenemende kritiekschreven eerder al over de laatste kritische rapportenLees hier wat wij schreven over deze rapporten van de toezichthouder (CTIVD). Als reactie op deze niet mis te verstane kritiek schrijven de Ministers van Binnenlandse Zaken en van Defensie nu dat de sleepwet inderdaad tekortschiet in het beschermen van de rechten en vrijheden van burgers, en dus moet worden aangepast. In hun beleidsnotitie schrijven zij:

De belangrijkste conclusies en aanbevelingen in beide rapporten hebben betrekking op de verdere verwerking van bulkdata. De CTIVD constateert dat in de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (Wiv 2017) geen specifieke regeling hiervoor is opgenomen, met uitzondering van de onderzoeksopdracht gerichte interceptie, waarbij ook in bulk gegevens worden verzameld. De CTIVD acht het wenselijk om tot een meer inclusieve wettelijke regeling van bulkdatasets te komen die recht doet aan de bescherming van fundamentele rechten van burgers en de operationele waarde van bulkdatasets
voor de diensten.

Wij onderschrijvenLees hier de gehele beleidsreactie van de Ministers deze opvatting van de CTIVD. We hebben al eerder aan uw Kamer laten weten dat de onafhankelijke commissie die belast is met de evaluatie van de Wiv 2017 is verzocht om de omgang door de diensten met bulkdatasets in haar onderzoek te betrekken. Het rapport van deze commissie zal naar verwachting eind dit jaar worden opgeleverd. Wij menen dat in afwachting hiervan voor de tussentijd, dat wil zeggen tot het moment dat de Wiv 2017 ter zake zal worden gewijzigd, aanvullende maatregelen nodig zijn die recht doen aan de bescherming van fundamentele rechten van burgers en de operationele waarde van bulkdata van de diensten. Daarom komen wij met aanvullende regels en waarborgen, die zullen gelden voor de verdere verwerking van alle bulkdatasets (met uitzondering van 00G-interceptie).

Op naar toch een betere wet

Hoe die wettelijke regeling eruit gaat zien weten we nog niet, en ook de regels die in de tussentijd gaan gelden zijn nog niet bekend. Maar we zijn blij dat de ministers erkennen dat de sleepwet tekortschiet in het beschermen van de rechten en vrijheden van burgers bij het gebruik van bulkdatasets door de geheime diensten en dus moet worden aangepast.

Zoals wij eerder schreven ligt er nu een wijzigingsvoorstel bij de Eerste Kamer met cosmetische aanpassingenLees hier wat wij schreven over het wijzigingsvoorstel. Een goede eerste stap om tot een betere wet te komen zou dus zijn om dit voorstel van tafel te vegen en ruimte te maken voor een voorstel dat echt iets verbetert.