Maatschappelijk nut en noodzaak blijven onbesproken
Nederland heeft de afgelopen weken maatregelen geïntroduceerd om het coronavirus te bestrijden. Maatregelen met ongekende effecten op onze vrije samenleving. Het inperken van vrijheden kan een groter belang dienen dan het belang dat we met het recht op die vrijheden willen beschermen. Deze maatregelen worden volgens het kabinet enkel op basis van wetenschappelijk advies genomen en we vertrouwen op die beleidsafweging.
Als het echter om het invoeren van een contactonderzoek-app gaat, ontbreekt niet alleen een wetenschappelijke basis, maar zelfs een heldere probleemomschrijving. Doordat de focus van zowel het ministerie als het maatschappelijk debat blijft hangen in technologische kwesties, wordt voorbijgegaan aan een veel urgentere vraag: wat is de impact van dit soort apps op onze maatschappij en de onderliggende (sociale) systemen?
Niet alleen is het onduidelijk of tijdens het onderzoeken van de inzet van apps dit soort fundamentele vragen zijn gesteld, er kleven ook talloze praktische bezwaren rond de inzet van dit soort apps. Zo is het onduidelijk hoe dit soort apps op een veilige manier in de samenleving geïntroduceerd kunnen worden en ook gegarandeerd weer uit onze samenleving zouden worden gehaald. Tot slot geeft het ministerie geen enkele waarborg voor de vrijwilligheid van de apps, of hoe zij zal voorkomen dat partijen zoals werkgevers, zorgverzekeraars of onderwijsinstellingen consequenties verbinden aan het al dan niet gebruik van de app.