We vieren dit jaar onze twintigste verjaardag, hoera! Dat doen we samen met jou, want jij geeft de digitale burgerrechten een stem. Speciaal voor deze gelegenheid interviewden we mensen die stil staan bij de rijke historie van Bits of Freedom. Mensen die de organisatie kleur geven en een gezicht. Een daarvan is Europarlementariër Sophie in 't Veld.

Wanneer Sophie in’t Veld in 2004 haar entree maakt in het Europees ParlementMeer over de leden van het Europees Parlement, raakt ze al snel betrokken bij de discussie over privacy: “Mijn voorganger was de eerste rapporteur die het doorgeven van gegevens uit Europa naar Amerika onderzocht,” vertelt ze. Sindsdien is de D66 - parlementariër en fractievoorzitter betrokken bij onderwerpenActueel nieuws en onderwerpen op Sophie haar website die digitale burgerrechten behandelen.

Terugblikkend op twintig jaar Bits of Freedom en tegelijk haar eigen loopbaanRenew Europe, de fractie in het Europees Parlement waar Sophie deel van uit maakt., vallen Sophie een aantal zaken op: “Jarenlang werd ik vaak meewarig aangekeken en voerde ik een strijd om het belang van digitale burgerrechten te verkondigen. Bij ieder media-interview moest ik uitleggen waarom ik me daar mee bezighield. Dat is nu niet meer het geval. Door de jaren heen is het bewustzijn over het belang van privacy gegroeid. Zowel bij het individu als in de maatschappij."

Het is jarenlang pionieren geweest, maar door recente wetgeving kwam het onderwerp digitale burgerrechten meer in de schijnwerpers te staan: "In die jaren heeft de AVG-wetgeving (Algemene Verordening Gegevensbescherming) een grote verandering betekend. Deze is op Europees niveau bekend als GDPRDeze website vertelt je meer over de GDPR (General Data Protection Regulation).

Het onderwerp blijkt ook steeds actueler bij het grote publiek. “We zien dat steeds meer mensen naar de rechter stappen als hun rechtenHier leggen we uit wat jouw rechten zijn onder de AVG, zoals vastgelegd in de AVG, niet voldoende worden beschermd. Dat is een positieve ontwikkeling."

Kennisoverdracht

"Een organisatie als Bits of Freedom is cruciaal wanneer het gaat over de verdediging van die digitale burgerrechten, zeker op Europees niveau," beaamt de parlementariër. "Er is net een nieuw Europees Parlement aangesteld en ik heb veel nieuwe collega’s die nog weinig van privacy afweten. Daar schiet ons institutioneel geheugen nu tekort. Daarom is de kennisoverdracht van Bits of Freedom zo belangrijk, omdat het in Europa nog vaak aan de middelen ontbreekt. Zoals onderzoek doen of het maatschappelijke debat voeren."

Beeldvorming

Sophie gaat bevlogen verder: “De strijd om mensenrechtenOntdek welke mensenrechten er allemaal zijn wordt door wetgeving gestuurd. Veel partijen roepen nu over de AVG dat het een extra rem oplevert, maar zo werkt dat nu eenmaal. We hebben wetten omdát ze een beperking vormen. Ze horen in de weg te zitten, maar wel om de samenleving zo in te richten dat er een groter belang wordt gediend dan louter het individuele. Zo is er een wet die garandeert dat we in Europa geen producten kopen die vervaardigd zijn uit kinderarbeid. Dat vormt inderdaad een beperking op de totale vrijheid, maar het gaat wel om ethische beperkingen. Dat is alleen minder concreet zichtbaar omdat het over normen gaat.”

Deze video is gemaakt door 'What is GPDR.eu'. Dit platform is niet langer beschikbaar.

De politica heeft wel een verklaring voor de negatieve beeldvorming rond de AVG: “Vaak komt dat omdat de mensen die er mee te maken hebben, niet begrijpen hoe ze de wet moeten toepassen. Deze wetgevingLees hier de volledige GDPR wetgeving is niet nieuw, want zulke wetten bestonden voorheen ook in Europa. Alleen is er nu meer handhaving gekomen. En omdat er zo’n gebrek aan kennis is, wordt er veel stampij gemaakt. Zo ontstaan discussies die inhoudelijk niet over de intentie van de wet gaan."

Verontwaardigd vervolgt ze: “Aan de AVG is ruim vijf jaar gewerkt door specialisten, politici en duizenden betrokkenen. Een langdurig proces dus, waar achtentwintig regeringen actief aan hebben meegeschreven. Vervolgens roeren eindeloos veel bedrijven zich en een aantal stakeholders. Alles en iedereen bemoeit zich op die manier met de wetgevingActuele onderwerpen over de GDPR wetgeving.”

Publiek debat

De politica deelt ook hoe ze de afgelopen jaren persoonlijk heeft ervaren: “Ik kan me nog herinneren dat Bits of Freedom een doorstartSophie in 't Veld heeft in de Raad van Advies gezeten maakte en ik blij was toen ik dat vernam. Er gebeurde destijds in Nederland niet veel op het gebied van privacy. Dat is nu wel anders dan twintig jaar geleden. Zo zie je dat steeds meer bedrijven, overheden en toezichthouders specialisten inhuren die hen kunnen bijstaan in privacy-vraagstukkenMy Data Done Right: wat je als individu kan doen om meer grip op je gegevens te krijgen en beter inzicht kunnen verschaffen. Bits of Freedom heeft een actieve rol in de totstandkoming van Europese netwerken. Ook hebben ze een krachtige stem in de discussie over privacy.”

Volgens Sophie in 't Veld is er dringend meer onderzoek nodig en een breder publiek debat. "Bits of Freedom verdient hier dan ook echt een pluim op de hoed. Zowel in Nederland als Europa zijn ze een sterke speler, met een krachtige stem in de discussie over privacy, waar echt rekening mee gehouden wordt. Ze hebben een actieve rol in de totstandkoming van Europese netwerkenEuropees netwerk op het gebied van digitale burgerrechten EDRi."

Toch zijn we er nog lang niet: "Wetgevers, overheden en rechters zijn generalisten. Dat is ook goed, want ze moeten hun taken breed kunnen uitvoeren. Maar met name rechtbanken krijgen steeds meer te maken met technologie en bijhorende razendsnelle ontwikkelingen, terwijl de processen van wetgeving en handhaving veel langzamer werken. Dat wordt een probleem wanneer er, zoals op dit moment het geval is, steeds meer rechtszaken gevoerd worden aangaande online burgerrechten. Dat verschil in snelheid maakt het voor rechters, aan bijvoorbeeld het Europees Hof, ook steeds moeilijker om uitspraken te doen. Het zou goed zijn als ook zij meer specialisten in huis halen die over de juiste technologische kennis bescthikken. Dat gebrek wordt nu flink onderbelicht."

Toekomst

Over de toekomst is Sophie in ‘t Veld stellig: “De uitdagingen liggen vooral op het vlak van de kunstmatige intelligentie, daar gaan de ontwikkelingen razendsnel. Ook denk ik aan de gegevensoverdracht van Nederland met andere landenWorld Economic Forum over de digitale burggerrechten, of de relatie die Europa heeft met China, Amerika en Afrika. Hoe we ons verhouden tot Afrika staat niet zo nadrukkelijk op de voorgrond. Toch zijn daar allerlei automatische ontwikkelingen gaande. China heeft veel invloed verkregen op het continent en zal er op het vlak van de IT-diensten veel verandering bewerkstelligen. Het is belangrijk om daar naar te kijken, Europa kan een partner van Afrika worden."

Het is in ieder geval essentieel ook wereldwijdInternationale organisaties voor internetvrijheid te kijken naar privacy-wetgeving. "Er zijn allerlei Europese netwerken waartoe Europa zich verhoudt. De wetgeving die er nu ligt, vormt een goede basis voor verdere ontwikkeling. Bits of Freedom is inmiddels een volwaardige gesprekspartner, daar kunnen we als Europa niet meer omheen!"