De FIOD mag voor haar opsporingswerk al langer valse zendmasten inzetten. Vanaf 1 juli mag ze dat ook zonder hulp van de politie. Maar alleen na een bevel van de officier van justitie. Dat is ook wat Bits of Freedom eerder adviseerde.

Minister: FIOD moet zelf valse zendmast kunnen inzetten

De politie mag in bijzondere situaties een valse zendmast inzetten om op die manierValse zendmasten staan bekend als "IMSI-catcher" bijvoorbeeld de locatie van een mobiele telefoon relatief nauwkeurig te achterhalen. De bijzondere opsporingsdiensten zoals de FIOD, mogen dat ook, maar moeten daarbij dan wel de hulp van de politie inroepen. De minister van Economische Zaken, verantwoordelijk voor de FIOD, stelde in de zomer van 2015 voor om de regels aan te passenConceptvoorstel zoals "ter consultatie" aangeboden zodat de opsporingstak van de Belastingdienst niet langer afhankelijk is van de politie.

Wij: alleen met bevel van officier van justitie

De bevoegdheden van de FIOD zouden niet worden uitgebreid, alleen werd wat bureaucratie weggehaald. Wel vonden we het erg belangrijk dat de voorwaarden voor de inzet op zijn minst gelijk bleven aan hoe die voor de politie golden. Het voorstel van de minister was op dat punt echter niet helemaal helder. We adviseerdenOnze brief aan de minister over het conceptvoorstel de minister daarom om één zin aan het besluit toe te voegen, zodat alle onduidelijkheden weggenomen zouden worden: "Ook een inzet van dit soort apparatuur door de FIOD dient te worden voorafgegaan door een last daartoe van de officier van justitie.".

Minister: Oké, gaan we doen!

De minister heeft naar ons geluisterd. Hij schrijftOfficiele aankondiging van het besluit dat op 1 juli in werking treedt dat "het conceptbesluit de indruk wekte dat [...] de FIOD de mogelijkheid biedt om de IMSI-catcher in te zetten, zonder een voorafgaande last daartoe van de officier van justitie. Dit is echter nadrukkelijk niet het geval. [Het besluit] is [...] dan ook aangepast [...]." In het besluit staat nu "Voor het door de FIOD zelfstandig inzetten van een IMSI-catcher is derhalve [...] altijd een voorafgaand daartoe strekkend bevel van de officier van justitie vereist." Dat is dus goed nieuws!

De nieuwe regels zijn vanaf volgende maand van kracht en dan kan de FIOD ook zelfstandig een valse zendmast inzetten - maar alleen na een bevel van een officier van justitie.