Pingen en pakketjes in de Networkshop
- 04 april 2013
Weg met glimmende interfaces en back to basics: het was even wennen voor de twintig deelnemers van de networkshop vorige week. Vijf dagdelen lang verdiepten we ons in de fundamenten van het internet. Gewapend met slechts een laptop, een virtuele machine en een knipperende cursor in een lege terminal. En wat blijkt: het is de perfecte manier om mensen bewust te maken van het belang van internetvrijheid.
De networkshop is een initiatief van Netwerk Democratie, Waag Society en Dorien Zandbergen van de Universiteit Leiden. Onze docenten voor de week waren ‘critical engineers‘ Julian Oliver en Danja Vasiliev, die je misschien kent als de geestelijk vaders van o.a. Newstweek en de Web 2.0 Suicide Machine. Ze waren overgevlogen uit Berlijn om ons bij te spijkeren over de technologie en infrastructuur van het internet en de politieke implicaties hiervan.
Back to basics
Dat klinkt vrij abstract en de meeste deelnemers zaten op de eerste dag dan ook nogal onwennig achter hun laptop. Op dag twee werd er echter al druk heen en weer gepingd, werden systemen van mede-cursisten op afstand gereboot en vlogen tekstbestandjes als digitale flessenpost over ons zelfgebouwde netwerk.
En dat was meteen de kracht van de workshop: door zelf een netwerk vanaf de basis op te bouwen, werden abstracte begrippen als routing, MAC-adressen en DNS-servers ineens tastbaar en concreet. Maar ook werd duidelijk hoe vanzelfsprekend en tegelijkertijd breekbaar een netwerk eigenlijk is.
Politieke implicaties
Hoe dieper we in de structuur van het internet doken, hoe helderder de politieke implicaties werden. Alle onzichtbare schakels tussen je router en je Gmail-inbox. Alle private partijen die pakketjes met jouw privégegevens van A naar B verplaatsen. En de kwetsbaarheid van die gegevens als je ze onversleuteld de wereld in slingert.
Op de laatste dag van de workshop waren er dan ook veel vragen: over netneutraliteit en Deep Packet Inspection, over DNS-blokkades, de bewaarplicht, het massaal aftappen van internetverkeer…
Verplichte kost
En dat was natuurlijk precies de bedoeling van de workshop: de deelnemers leren om verder te kijken dan strakke interfaces en hippe websites en om kritisch te zijn op de onderliggende technologie. Terwijl de trend precies omgekeerd lijkt te zijn: systemen worden steeds geslotener en steeds meer internetters hebben geen idee van de wereld achter hun computerschermen.
Workshops als deze zouden dus eigenlijk verplichte kost moeten zijn voor actieve internetters. Al was het maar om ze beter te leren begrijpen waarom de strijd voor internetvrijheid belangrijk is. Misschien als lespakket op middelbare scholen (hint!). Wat zou er volgens jou niet mogen ontbreken in zo’n lespakket?