De Big Brother Awards worden jaarlijks georganiseerd door Bits of Freedom. Tijdens deze avond wordt onderzocht hoe het is gesteld met privacy in Nederland. Het publiek nomineert kandidaten voor de Publieksprijs en bepaalt wie de privacyschender van het jaar wordt. Een vakjury reikt de Expertprijs uit. De Felipe Rodriguez Award uit aan een persoon die een buitengewone bijdrage heeft geleverd aan het beschermen van onze rechten.

Over de Big Brother Awards

De Big Brother Awards ontleent zijn naam aan de totalitaire leider Big Brother uit het boek 1984 van George Orwell. De eerste Big Brother Awards werden georganiseerd door Privacy International, en worden inmiddels in vele andere landen uitgereikt. De Felipe Rodriguez Award is vernoemd naar één van de oprichters van XS4ALL en De Digitale Stad en grondlegger van de digitale burgerrechtenbeweging in Nederland. We hopen dat zijn voorbeeld anderen inspireert.

Terugblik

De editie van 2018 was de veertiende van de Nederlandse Big Brother Awards. In De Rode Hoed in Amsterdam kreeg de Kamer van Koophandel de Publieksprijs. Aanleiding was de stortvloed aan post en telefoontjes die kleine ondernemers op hun huisadres ontvingen omdat de KvKKamer van Koophandel genomineerd voor de Big Brother Awards Publieksprijs 2018 databestanden met vertrouwelijke gegevens ter beschikking stelde aan iedereen die maar betaalde. De Expertprijs ging naar zorgminister Hugo de JongMinister De Jonge genomineerd voor Big Brother Awards Expertprijs, die in een nieuw wetsvoorstel wilde regelen dat tientallen instanties gevoelige gegevens van patiënten en cliënten gingen uitwisselen.

In 2017 won Focum de Expertprijs. FocumExperts nomineren Focum voor Big Brother Award is de grootste datahandelaar van Nederland. Het bedrijf stelt profielen en adviezen op over onze kredietwaardigheid. Deze hebben grote consequenties voor mensen. Maar Focum weigert hiervoor verantwoordelijkheid te nemen. Ook is er geen transparantie en geen goede correctiemogelijkheid. Voor de geprofileerde is het koffiedik kijken dus. Als je in een huis woont waar eerder een wanbetaler woonde, dan kan dat al een negatieve score opleveren. Wij vinden: de grootste in Nederland heeft een toonzettende rol. Daarom viel Focum in de prijzen.

Het kabinet won in 2017 de publieksprijs voor het doordrukken van de inwerkingtreding van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, door het publiek vaak ook wel de sleepwetDossier Sleepnet voor geheime diensten genoemd.

Met 51% van de stemmen ontving minister Edith Schippers in 2016 de Big Brother Awards Publieksprijs. Dit vanwege haar voorstel voor de nieuwe “Wet marktordening gezondheidszorg”. Hiermee krijgen zorgverzekeraars makkelijker toegang tot de medisch dossiers van patiënten. Dat zou nodig zijn om fraudeurs op te sporen. Terwijl fraude voor het overgrote deel niet door verzekerden wordt gepleegd en bovendien nog geen 1% van de totale zorgkosten bedraagt. In mei 2019 sneuvelde deze wet alsnogZorgwet die minister Schippers Big Brother Award opleverde alsnog ingetrokken in de Eerste Kamer, vanwege - jawel! - privacybezwaren.

De gemeente Rotterdam ging er in 2016 met de Expertprijs vandoor, omdat het op basis van inkomen en geheime politie-informatie ging besluiten wie waar mocht huren.

De korpschef van de Nationale Politie won in 2015 de Big Brother Awards Expertprijs voor de inzet van ‘predictive policingPredictive policing: Alleen dat het misgaat is te voorspellen’. Predictive policing is het gebruik van (big) data om crimineel gedrag te voorspellen en, als het even kan, in te grijpen nog voordat de misdaad is gepleegd. Vroeger kon je er op rekenen dat de politie aandacht voor je had als je iets strafbaars deed. Dat is met deze werkmethode wel anders: nu ben je al in beeld als je iets doet dat afwijkt van de norm.

Minister Plasterk kreeg in 2015 de Publieksprijs toegekend, voor zijn plannen voor de meest vergaande afluisterwet voor geheime diensten die Nederland ooit gehad heeft, en zijn weigering te luisteren naar de kritiek daarop.

Felipe Rodriguez Award

Bits of Freedom rijkt de Felipe Rodriguez Award uit aan iemand die een uitzonderlijke bijdrage heeft geleverd aan het bevorderen van privacy. Die prijs ging in 2015 naar Max SchremsAnalyse: heeft Max Schrems een zaak tegen Facebook? en in 2016 naar Open Whisper SystemsBekijk de site van Open Whisper Systems voor meer over hun werk: de makers van de chat-app Signal en het gelijknamige protocol voor end-to-end versleuteling. Tijdens de prachtige speech van developer Lilia KaiKijk hier Lilia Kai's geweldige acceptance speech terug, drukte ze de aanwezigen op het hart optimistisch te blijven: “We can’t win a war against surveillance if we’re losing a battle against ourselves.” In 2017 ontving journalist Kashmir HillKashmir Hill: More people than ever care about privacy de prijs voor haar journalistiek op het gebied van privacy. De Felipe Rodriguez Award ging in 2018 naar privacyvoorvechtster Kirsten FiedlerLees of bekijk hier Kirsten Fiedlers dankwoord. De volgende editie staat gepland voor eind 2019.