8 nieuwe regels die jou beter gaan beschermen tegen online platformen
Jess Bailey
1. Eerlijker adverteren
Er gaat rondom advertenties veel veranderen. Zo moet bij elke advertentie duidelijk zijn: dat het om een advertentie gaat, namens wie deze is geplaatst, wie er voor betaald heeft en wat de belangrijkste maatstaven zijn die ertoe hebben geleid dat juist jíj́ die advertentie te zien krijgt - en hoe je die maatstaven kan aanpassen. En advertenties mogen niet aan jou getoond worden op basis van bepaalde gevoelige gegevens, zoals etnische afkomst, politieke opvatting, religie of seksuele geaardheid.
2. Algemene voorwaarden worden leesbaar
De algemene voorwaarden van online platformen moeten straks duidelijk, toegankelijk en gebruiksvriendelijk zijn. En de hele grote platformen, zoals Google en Facebook, moeten een duidelijke samenvatting van de algemene voorwaarden aanbieden. Dat betekent dat je straks niet meer akkoord gaat, omdat je anders 500 pagina’s moet lezen, maar dat je in ieder geval weet wáár je mee akkoord gaat.
3. Het einde van manipulatie?
Online interfaces van platformen mogen straks niet meer manipuleren of de vrije keuzevrijheid van gebruikers belemmeren. Wat dat precies betekent, moet de praktijk nog uitwijzen. Maar wij hopen op: één keer nee zeggen op het delen van je contactenlijst is genoeg, de ja-knop en nee-knop worden even groot, hokjes worden niet meer zomaar voor je aangevinkt en je kunt abonnementen makkelijk opzeggen.
4. De volgorde van je feed wordt duidelijk en aanpasbaar
Platformen moeten straks duidelijk aangeven wat de belangrijkste maatstaven zijn die zij gebruiken voor hun aanbevelingssystemen én welke opties er zijn om die aanbevelingssystemen aan te passen of te beïnvloeden. Die maatstaven moeten uitleggen waarom bepaalde informatie op een bepaalde volgorde aan jou wordt getoond. Grote platformen moeten straks in ieder geval één aanbevelingssysteem aanbieden dat niet is gebaseerd op het profiel dat ze van jou hebben gemaakt aan de hand van jouw internetgedrag.
5. Kinderen worden beter beschermd
Platformen die vooral gericht zijn op - of gebruikt worden door - minderjarigen bieden hun algemene voorwaarden aan in een taal die minderjarigen kunnen gebruiken. En platformen mogen geen advertenties tonen aan kinderen op basis van profilering (tracking).
6. Illegale content, weg ermee
Iedereen kan straks bij een platform een melding maken van mogelijk illegale content. En als je een melding maakt, moet het platform daar iets mee doen. Het platform moet jou - als melder van illegale content - vertellen wat er met je melding is gebeurd: of er inderdaad sprake was van illegale content, en of de content/plaatser is verwijderd, etc.
7. Je berichten worden niet meer zomaar verwijderd
Als platformen een actie ondernemen, zoals het verwijderen, minder zichtbaar maken of markeren van jouw content, moeten ze dat motiveren met een verwijzing naar een wet of de algemene voorwaarden. Ook moet dan duidelijk worden aangegeven hoe en waar je tegen deze beslissing in bezwaar kan gaan.
8. In bezwaar en klagen maar
Er komen verschillende manieren om te klagen over (beslissingen van) platformen. Dus als jouw bericht verwijderd wordt, en je bent het niet eens met de motivering, dan kan je daar iets tegen doen. Maar ook als er niets wordt gedaan met jouw melding van illegale content, kun je daarover klagen. Je kan naar het interne klachtensysteem van het platform zelf - dat moet gratis en toegankelijk zijn. Je kan ook naar een buitengerechtelijke geschillenbeslechter die is aangewezen om over dit soort zaken te oordelen. Je kan ook altijd bij de Digitale Diensten Coördinator van Nederland klagen. En uiteraard staat de weg naar de rechter altijd open.