Matthijs

Zucht…zoals een van de laatste sprekers uit de tweede sessie van de summit al opmerkte, is onzekerheid over de toepasselijke regels een van de belangrijkste hinderpalen voor innovatie en wat dit betreft lijkt het NRF me als geheel misschien nog wel eerder negatief voor competitie en innovatie dan positief. Het establishment lijkt oh zo tevreden over het NRF, terwijl bijvoorbeeld de OPTA hier nog steeds geen helderheid kan geven over bijvoorbeeld de cruciale vraag welke diensten volgens haar überhaupt onder de begrippen van het NRF vallen en aan welke verplichtingen door welke partijen moet worden voldaan. Het hele definitieapparaat is nog steeds gebaseerd op legacy-netwerken en verplichtingen zoals aftapbaarheid en bewaarplichten ook. End-to-end netwerken lenen zich niet voor verplichtingen die uitgaan van een gecentraliseerd netwerkmodel.

En aftapbaarheidverplichtingen en bewaarplichten slaan nergens op als IEDEREEN een ‘aanbieder van een elektronische communicatiedienst’ kan zijn. IEDEREEN heeft immers een internetverbinding (nouja dat is het ideaal, en het is gelukkig niet ver van de waarheid) en kan applicaties draaien op apparatuur die aan anderen beschikbaar worden gesteld. De terminologie van ‘aanbieder van een openbare elektronische communicatiedienst’ is in het IP-tijdperk een onwerkbare farce. Wat is in vredesnaam een ‘dienst die geheel of hoofdzakelijk bestaat uit het overbrengen van signalen’? Wie valt daar heden ten dage onder?

Hoe groot moet je netwerk zijn voordat je onder de regels valt? Is het beschikbaar stellen van open wifi op een terras, dat dus niet alleen aan klanten wordt aangeboden, genoeg voor een registratieplicht met bijkomende aftapbaarheidsverplichtingen en bewaarplichten? Moeten hosters die alleen webservers en e-mailservers draaien voor klanten zich ook inschrijven bij OPTA en aan bovengenoemde verplichtingen voldoen?

Bijna de enige aanknopingspunten die te vinden zijn voor concrete antwoorden zijn enkele opmerkingen van de minister in de parlementaire behandeling van de bewaarplicht, die van inconsequenties aan elkaar hangen. OPTA gebruikt ter beantwoording van dit soort fundamentele vragen zelf nog voorbeelden van ruim 7 jaar oud over belwinkels….sjeesh…op die manier zou ik zeggen dat in het geheel geen regels misschien nog wel beter is.

We leven in een all-IP tijdperk waarbij het netwerk als geheel uit een waardeketen van in principe 3 lagen bestaat, namelijk infrastructuur, transport en applicaties, die allemaal aaneen worden geweven door het IP protocol (de tweede laag van de eigenlijk 4 lagen van het IP-model, dat ook wel de portability laag wordt genoemd).

Tegelijkertijd is er nu een NRF, waarbij nog steeds voortdurend wordt gesproken van ‘aanbieders van openbare elektronische communicatiediensten en -netwerken’. De EU en de regulators mogen eens diep na gaan denken hoe die terminologie moet worden toegepast op de internet waardeketen. En hoe concurrentie in de internet waardeketen daadwerkelijk uitpakt op basis van het huidige NRF.

In het nieuwe boek van Tim Wu, The Master Switch, wordt op meerdere plaatsen elegant uitgelegd hoe gedurende de 20e eeuw, en met name vanaf het opslitsen van de Bell-monopolie in 1984 tot het heden, regels die bedoeld waren voor concurrentie, als daadwerkelijk effect hadden dat concurrentie juist de nek om werd gedraaid. In de 26 jaar sinds 1984, is het volledige telefonienetwerk in Amerika, met bijbehorend ADSL breedband, weer nagenoeg geheel in handen van één marktpartij

Men doet nu alsof het niet verstandig zou zijn om nieuwe(re) regels te maken voordat we de (iets minder) nieuwe regels hebben geprobeerd. Maar het punt blijft dat de nieuwe regels voortbouwen op de huidige en de principiële gebreken daarvan niet aanpakken. Mijn visie is dat vanaf het begin af aan duidelijk moge zijn dat het NRF, evenals de AVMS richtlijn, vanaf het begin af aan ongeschikt is geweest voor het internettijdperk en beide regelingen dat nog steeds zijn.

CtrlSPATIE

Laten we niet vergeten dat de internetproviders vroeger allemaal hun eigen dienstenmonopoly hadden.

KPN leverde de telefoonverbinding en de bijbehorende dienst: het telefoongesprek. Kabelexploitanten leverden de kabelaansluiting en de dienst, een pakket TV-zenders. Door internet is die markt volledig geliberaliseerd en kan iedereen die dienst aanbieden.

Met dit wetsvoorstel kunnen providers diensten en informatie van derden gaan blokkeren. Het gevolg hiervan is dat de auteursrecht-handhavers binnen acuut op de stoep van de ISP’s staan, en eisen dat de ISP’s verplicht worden het auteursrecht te handhaven.

De eerste oplossing is het filteren van al het internetverkeer. Dat is een vorm van censuur, dat zullen onze politici ook nog wel begrijpen. Als alternatief zit er het ‘vertrouwde derden’ model in de hoge hoed. Providers leggen dan contractueel hun handhavingsverplichting terug bij de ‘vertrouwde derden’, de uitgevers. Al het andere verkeer wordt geblokkeerd.

Daarmee is de circel rond. Het afschaffen van net-neutraliteit maakt de weg vrij voor monopolievorming. Het handhaven van het auteursrecht creëert het maatschappelijk draagvlak.

Hopelijk heb ik ongelijk.