Familie en vrienden van de vermoorde Nijmeegse activist Louis S?v?ke hebben op 31 januari bekend gemaakt dat zij een logfile aan de politie hebben verstrekt met de IP-adressen van 25.000 unieke bezoekers aan de website.

Eerder had de familie met de politie afgesproken dat de beheerder van de site alle gegevens over het internetverkeer rondom de site zou bewaren. Op die manier kon de politie, wanneer zij een concrete verdenking tegen een persoon had, die specifieke gegevens vorderen. De politie heeft daar echter niet op gewacht en alsnog alle IP-adressen van alle bezoekers gevorderd. Bovendien wil de politie ook de IP-adressen weten van alle mensen die de site de komende drie maanden bezoeken.

Bits of Freedom heeft de vordering van de politie achteraf mogen inzien. Op dat moment waren de IP-adressen al aan de politie verstrekt. Justitie heeft volgens Bits of Freedom een onjuist wetsartikel gebruikt om de gegevens op te vragen. De gebruikte artikelen 126na Sv en 126n Sv (uit de wet vorderen gegevens telecom, die op 1 september 2004 in werking is getreden) kunnen in deze situatie nooit van toepassing zijn op een webhostingprovider. Bovendien is het de vraag of webhosting wel een telecommunicatiedienst is waarop de artikelen van toepassing zijn.

Als justitie een verdenking heeft tegen een specifieke persoon, kan de officier van justitie onder 126n Wetboek van Strafvordering allerlei opgeslagen gegevens vragen over een klant. Dit artikel is echter niet bedoeld om een sleepnet uit te gooien naar alle willekeurige bezoekers van een website. Daarbij komt dat elke opsporingsambtenaar -zonder enige verdenking – bij alle toegangsaanbieders mag opvragen wie er bij een bepaald IP-adres hoort. Nu de logfile is verstrekt, kan de politie gegevens opvragen over 25.000 volstrekte argeloze nieuwslezers. Daardoor ontstaat er een zweem van verdenking die louter is gebaseerd op het bezoeken van een website.

Volgens het statement van de familie op de website heeft de politie geen redenen aangevoerd voor het opvragen van alle bezoekersgegevens. Als de politie al zwaarwegende redenen zou hebben om aan te nemen dat de mogelijke moordenaar zich tussen de bezoekers van de website bevond, zou de vordering zich zeker niet naar de toekomst mogen uitstrekken. De politie zou zich voor het verkrijgen van de gegevens moeten baseren op 126nd Sv en 126ne Sv uit de nieuwe wet bevoegdheden vorderen gegevens, die op 1 januari 2006 in werking is getreden.

Die wet heeft deze nieuwe mogelijkheid toegevoegd aan het wetboek van strafvordering om bij alle denkbare bedrijven en instellingen alle opgeslagen gegevens over personen op te vragen. Hiermee is het in theorie mogelijk om wel degelijk een sleepnet uit te gooien, mits het ‘proportioneel’ is en de politie geen enkel ander aanknopingspunt heeft. De federatie van bibliotheken, de FOBID, maakte zich al voor invoering van de wet grote zorgen over de onduidelijke definities. Met haar waarschuwing tegen ‘moreel politietoezicht’ op het lees, luister en kijkgedrag van burgers lijkt zij nu gelijk te krijgen. “Bibliotheken zijn niet overtuigd door sussende geluiden dat in Nederland de opsporingsactiviteiten onder toezicht staan van de Officier van Justitie en/of de Rechter. Dat is geen garantie tegen een (te) ruime uitoefening van de in het Wetsvoorstel neergelegde bevoegdheden.”

Bits of Freedom betreurt het dat de familie geen rechtszaak heeft willen aanspannen over de onjuiste vordering, juist omdat er nog geen jurisprudentie is over de nieuwe bevoegdheden en het gevaar zeker niet denkbeeldig is dat dit een favoriet opsporingsmiddel van de politie wordt. Met alle respect voor de moeilijke afweging die de familie heeft moeten maken, acht Bits of Freedom de verstrekking onrechtmatig en bijzonder bedreigend voor de informatievrijheid in Nederland.

• Website Louis S?v?ke http://www.louisseveke.nl/
• Advies FOBID over de wet vorderen gegevens http://sitegenerator.bibliotheek.nl/fobid/overig33/overig33.asp
• Reacties internetgebruikers op nieuws vordering http://tweakers.net/nieuws/40974http://frontpage.fok.nl/nieuws/61820

Dit artikel is automatisch geconverteerd uit het oude archief van nieuwsbrieven van Bits of Freedom.