– Centrale opslag biometrie

Nederland begint uiterlijk eind augustus 2006 met de uitgifte van nieuwe paspoorten. De nieuwe documenten krijgen een ingebouwde chip met biometrische informatie. Minister Pechtold wil eerst een gezichtsopname op de chip invoeren en pas later, op een nog te bepalen tijdstip, de vingerafdrukken toevoegen. Het kabinet heeft in januari 2005 aangekondigd om al deze gegevens op te willen slaan in een centrale database, waardoor allerlei nieuwe controlemogelijkheden ontstaan om burgers op de voet te volgen.

De jury is bezorgd over het voornemen biometrische gegevens centraal op te slaan. De doelstelling van het biometrisch paspoort verandert daarmee radicaal. De centrale opslag is een schoolvoorbeeld van wat ook ‘function creep’ wordt genoemd; de oorspronkelijke doelstelling wordt langzaam verschoven door het toevoegen van nieuwe functionaliteiten en dus ook nieuwe veiligheidsrisico’s.

De centrale database van foto’s opent op termijn bovendien de mogelijkheid cameratoezicht in het project te betrekken. Door middel van gezichtsherkenning is het dan mogelijk personen te identificeren en te volgen in hun bewegingen. Centrale opslag cre?ert dus een infrastructuur met potentieel zeer ernstige privacy-bedreigingen.

• Brief van Remkes en Donner over terrorismebestrijding (24.01.2005) Kamerstuk 2004-2005, 29754, nr. 5, Tweede Kamer http://www.minbzk.nl/contents/pages/11000/bestandzeventig.pdf
• Biometry in passports (dossier van jury-lid Bart Jacobs) http://www.sos.cs.ru.nl/research/society/passport/index.html

– Centrale opslag verkeersgegevens

Nadat de bewaarplicht in 2004 een Award had gewonnen toen het nog een voorstel was, nomineert de jury nu het voorstel van minister Donner om alle verkeersgegevens (informatie over het bel- en e-mail gedrag van alle Nederlanders) op te slaan in een centraal politiepakhuis.

Op 14 december 2005 heeft het Europees Parlement de Richtlijn voor de bewaarplicht verkeersgegevens van de Europese Commissie aangenomen. De Richtlijn verplicht aanbieders van telefonie en internet om de verkeersgegevens van vaste en mobiele telefonie, e-mail en Voice-over-IP (VoIP) te bewaren.

De Richtlijn schrijft niet voor hoe en waar de verkeersgegevens opgeslagen moeten worden. In opdracht van justitie heeft KPMG in 2004 twee varianten uitgewerkt. Een variant waarbij de opslag bij de aanbieders ligt en een variant met centrale opslag (volgens het zogenaamde CIOT-model).

In een brief aan de Tweede Kamer van 5 september 2005 bepleit minister Donner de centrale opslag van verkeersgegevens bij het CIOT. Tegen de centrale opslag van verkeersgegevens bestaan bij de jury verschillende bezwaren. De centrale opslag bevordert misbruik. De centrale database is een aantrekkelijk doelwit voor hackers. Bovendien vreest de jury ook misbruik door nieuwsgierige agenten.

Centrale opslag van verkeersgegevens opent de mogelijkheid tot datamining door de overheid. In dat geval kan de overheid niet alleen de verkeersgegevens opvragen die bij een bepaalde persoon horen, maar kan zij ook complexe zoekopdrachten uitvoeren op gegevens van onverdachte personen. Minister Remkes heeft op 15 juli 2004 in een brief aan de Tweede Kamer laten weten dat hij de AIVD die bevoegdheden wil geven. De inlichtingendienst mag daarvoor “zoeken aan de hand van profielen en het opsporen van bepaalde patronen met behulp van data-mining”. De AIVD moet daarvoor “grote bestanden met persoonsgegevens van niet-verdachte personen [doorzoeken]”.

• Kamerstuk 2004-2005, 23490, nr. 388, Tweede Kamer (05.09.2005) Ontwerpbesluiten Unie-Verdrag; Brief minister met reactie op het rapport ‘Wie wat bewaart die heeft wat’ van de Erasmus Universiteit Rotterdam http://www.justitie.nl/pers/kamerstukken/include.asp?bestand=/extern/documentportal/Brieven%20TK/20050905_5372972%20rapport%20EUR.doc.c
• Bits of Freedom dossier verkeersgegevens http://www.bof.nl/verkeersgegevens.html

– De virtuele slotgrachten van de politie

De Raad van Hoofdcommissarissen heeft een nominatie in de wacht gesleept met voorstellen om de bevolking op grote schaal te monitoren. In de nota ‘Politie in Ontwikkeling’ introduceert de Raad een visie waarin stromen van mensen, goederen, geld en informatie op grote schaal gemonitord worden. De politie ziet ook privacy-voordelen: “Daarmee wordt ook voorkomen dat onverdachte personen onnodig in hun privacy worden aangetast.”

De jury verzet zich tegen de gedachte dat dergelijke intensieve en grootschalige controle goed is voor de privacy. Uit de nota blijkt een algemene tendens om alle burgers onder een constante controle te plaatsen. “Informatiegestuurde politiezorg richt zich meer en meer op monitoring van groepen van potenti?le verdachten dan individuele verdachten.” In de Volkskrant zijn de schrijvers van de nota nog directer: “Iedereen wordt gecontroleerd. Dat is de prijs om het kwaad te kunnen identificeren”.

Hoofdcommissaris Welten is een van de weinige personen die de film Minority Report als een sociale utopie ziet, in plaats van als een technologische nachtmerrie, zo blijkt uit de diverse interviews.

• Politie in Ontwikkeling. Projectgroep Visie op de politiefunctie, Raad van Hoofdcommissarissen (mei 2005) http://www.politie.nl/Nieuws/Images/32_143587.pdf
• Politie legt ‘virtuele slotgracht’ om grote steden (21.06.2005) http://www.volkskrant.nl/binnenland/1119247072186.html

Dit artikel is automatisch geconverteerd uit het oude archief van nieuwsbrieven van Bits of Freedom.