Op Facebook is onze vrije meningsuiting het bokje
De afgelopen dagen volgde het ene voorbeeld na het andere waaruit bleek dat Facebook berichten offline haalde. Tot twee keer toe werd de spotprent van Erdogan die de Twittervogel pakt, begeleid door de tekst ‘Erdogan is geen geitenneuker’, weggehaald van de pagina van Ruben L. Oppenheimer. Een gedicht voorgedragen door Annabel Nanninga verdween van het account van The Post Online. En het Facebook-account van PowNed is 24 uur geblokkeerd, terwijl die van TPO-hoofdredacteur Bert Brussen zelfs 30 dagen geblokkeerd is.
Update 10/5/’16: De Facebook-account van PvdA-Kamerlid Keklik Yücel was ook tijdelijk geblokkeerd. Ook nadat het weer online ging, maakte Facebook niet duidelijk waarom het geblokkeerd was.
Nadat de cartoon de eerste keer offline werd gehaald, stuurde Facebook nog excuses aan Oppenheimer. Maar bij de tweede keer hoorde hij niets meer. De vraag rijst: hoeveel communicatievrijheid hebben we binnen de onzichtbare piketpalen die Facebook voor ons geslagen heeft?
Deze voorbeelden staan niet op zichzelf. Ook die andere social media-gigant, Twitter, maakt sommige berichten minder zichtbaar. Zo haalde de hashtag #fuckdekoning een tijd geleden weliswaar nog het nieuws, maar niet als het aan Twitter had gelegen: “[Het woord] ‘fuck’ is wel toegestaan, maar niet als trending topic.”
Uit gelekte Abuse Standards van Facebook blijkt hoe onnavolgbaar hun contentbeleid kan zijn. Een paar voorbeelden van wat verwijderd moest worden:
“People ‘using the bathroom’; Blatant (obvious) of camel toes and moose knuckles; Any photoshopped images of people whether negative, postive or neutral; Humor overrules hate speech UNLESS slur words are present or the humor not evident; Urine, feces, vomit, semen, pus, and ear wax (Cartoon feces, urine and spit are OK, real and cartoon snot is OK); Crushed heads, limbs, etc. are ok as long as no insides are showing.”
Het internetlandschap is de afgelopen tien jaar steeds minder divers geworden. Tussen jou en de rest van de wereld zit nu vaak een (bijna-)monopolist zoals Facebook, YouTube of Twitter. Veel van wat je op internet hardop zegt of ziet, gaat via een van die bedrijven. Die hebben daardoor enorm veel macht. Zij bepalen welke informatie je mag delen en zij bepalen welke informatie je te zien krijgt. Ze geven daarmee vorm aan ons wereldbeeld.
Natuurlijk heeft Facebook de vrijheid om haar dienst naar eigen goedvinden in te richten. Maar daar waar de vrijheid van Facebook botst met die van haar gebruikers moeten belangen worden afgewogen. Wat Bits of Freedom betreft ontstaat daar een wetmatigheid: naarmate de marktmacht (en daarmee de publieke rol) van een platform groeit, moet het belang van de vrijheid van meningsuiting steeds zwaarder wegen ten opzichte van het belang van ondernemersvrijheid. Gezien bovenstaande voorbeelden zouden we het de ‘fuck-factor’ kunnen noemen.
Een partij als Facebook zou niet zomaar weg moeten kunnen komen met een “foutje, sorry”. Daarvoor is hun impact op onze vrijheid te groot. Onlangs onderzochten onze Amerikaanse collega’s van de Electronic Frountier Foundation de censuur door sociale media en één van de adviezen uit hun recente Online Censorship Report is dan ook om meer mensen te laten werken in hun content moderation teams en meer aandacht te besteden aan de kwaliteitscontrole. Ook moet het makkelijker worden om te klagen als jouw bericht onterecht is weggehaald of je account is afgesloten.
De beste oplossing voor dit probleem is echter als wij helemaal niet hoeven te vertrouwen op de belangenafweging door de (bijna-)monopolisten. Dat kan als we teruggaan naar een internet waarop diversiteit en decentralisatie de boventoon voeren. In plaats van één Facebook, YouTube en Twitter zouden we dus minstens tien Facebooks, YouTubes en Twitters moeten hebben. Elk met hun eigen vrijheid en elk met hun eigen belangenafweging. Zo’n bedrijf kan dan, zonder de vrijheid van meningsuiting in gevaar te brengen, beslissen welke informatie voor hun acceptabel is en welke niet. En wij kunnen zelf bepalen welke informatie we willen publiceren en zien. Dat maakt ons pas echt vrijer.
Klaske Wijkstra
Helemaal mee eens. Maar waarom kiezen zoveel mensen dan steeds voor Amerikaanse apps terwijl er goede nederlandse/Europese alternatieven zijn? Denk bv. aan weerapps en rekenapps voor ipads en aan een Nederlandse buurtapp.
Overigens staat Google niet in het rijtje hierboven. Die is het allerergst, want die heeft zich overal ingekocht.
Straks zijn er misschien geen apps meer nodig, want dan worden we via Facebook etc. met bots naar allerlei functies gedirigeerd. Dan zijn we helemaal de controle kwijt.
Donald T.
Het probleem is dat om als 1 van de 10 Facebooks te overleven, je vastzit aan de censuur van je klanten (i.e. adverteerders) Die zijn de reden om een Facebook of Twitter te hebben waarop geen aanstoot wordt gegeven. Pas als je dat oplost (betaalde content) kunnen websites zich veroorloven om kritisch en tegendraads te zijn.
Daphne van der Kroft
Ha Klaske, denk je dat dit anders zou werken als het om een Nederlandse (bijna-)monopolist zou gaan? En zo ja, waarom? (Overigens is YouTube een van de diensten van Google… van Alphabet.)
Daphne van der Kroft
Interessant Donald. Denk je dat de belangrijkste oplossing een betaalde variant zou zijn? En zo ja, denk je dat een diversiteit van aanbieders dan minder/niet belangrijk meer is?
Randell
Hoe zit het eigenlijk met verborgen censuur? Jullie artikel behandelt een vorm van censuur die nog opgemerkt kan worden, maar is het niet logisch dat er subtielere vormen van censuur worden uitgeoefend?
Ik kan me niet ontrekken aan de indruk dat datamakelaars, geheime diensten en andere machtige spelers zich bezighouden met het filteren van sociale communicatiestromen op basis van consumptievoorkeur en/of politieke kleur. Dit is natuurlijk slechts een vermoeden, maar ze lijkt me uiterst reëel gelet op het fanatisme waarmee persoonsgegevens worden verzameld. Is het mogelijk dat er bijvoorbeeld zodanig met algoritmes wordt geknoeid dat bepaalde thema’s in procentueel opzicht minder worden getoond? Mijn vraag is of BOF naar dergelijke vermoede manipulatie onderzoek doet? Zo niet, zou het niet interessant zijn om te doen?
Daphne van der Kroft
Ha Randell, dat is inderdaad een terecht punt. Er is nog een ander, minder zichtbaar filter waarvan we zeker weten dat het veel gebruikt wordt: het algoritme. Jij krijgt op Facebook ander nieuws te zien dan ik. Maar wat weten we eigenlijk over de timeline-algortimes? Bijzonder weinig, terwijl die voor heel veel mensen bepalen hoe ze naar de wereld kijken. Lees hier bijvoorbeeld de blogpost van onze directeur Hans de Zwart erover: https://www.bof.nl/2015/06/26/demystifying-the-algorithm-who-designs-your-life/
sven
YouTube is google dus google staat er wel tussen 😉
Anonymous
Ik en velen anderen hebben hevige kritiek op bof. Jullie moeten veel meer doen. Laten jullie dit zomaar gebeuren dat de privacy van 17 miljoen Nederlanders afgepakt word,en van al onze nakomelingen ? Jullie moeten NU een campagne starten en zorgen dat de aftap wet er niet komt ! Jullie moeten o.a. een protest organiseren. Ik bedoel dat mensen samenkomen en de straat op gaan ! Zo doe je dat ! Zo zijn vele wetten er niet gekomen. Als de wet er komt,komt er natuurlijk een sleepnet. En gaan alle Nederlanders op de tap,want dan doen ze wat ze willen,dit geeft ze alle macht. Alle telefonie,al het internet,ook encryptie gaat dan op tap. Aivd zegt encryptie te kunnen breken. Geleerd van NSA.
Jova
Facebook is een commerciële dienst die loopt volgens hun voorwaarden, dus het is erg naief om ook maar het idee hebben dat daar vrijheid van meningsuiting is.
Gewoon stemmen met de voeten, oftewel sluit je facebook (en whatsapp etc) accounts en get a life. Er zijn voldoende alternatieven om te communiceren met mensen die er wel toe doen.
Peter
Helemaal mee eens! En dit nog afgezien van het chilling effect wat optreedt. Als jij sociaal verbannen wordt (toegang Facebook geblokkeerd) omdat je bepaalde kritische berichten plaatst of doorstuurt, zal een deel het de volgende keer wel laten om weer zo’n bericht te plaatsen. Heel effectief dus!
Malse man
Inderdaad. Het idee dat een commerciële dienst de vrijheid van meningsuiting waarborgt is een illusie. Al helemaal een advertentiebedrijf.
Ik ben geen rechter/advocaat en heb ook geen rechten gestudeerd maar naar mijn idee is iemand die bewust een ander kwetst en dit bewust verspreid gewoon strafbaar (Art 261 in het Wetboek van Strafrecht). Het voldoet namelijk aan alle punten. Het schendt Erdogans goede naam (voor zover hij dat heeft na alle schandalen, maar alsnog, ieder heeft een goede naam). Dit gebeurt door middel van openlijk tentoongestelde afbeeldingen die actief verspreid worden én wat er wordt beweert (“Erdogan is een geitenneuker”) is feitelijk onwaar. Ook wordt er niet gehandeld uit een verdedigingspositie.
Er is een groot verschil tussen stijlvolle humor en een potje nodeloos kwetsen om maar in het nieuws te komen.
Johan Vromans
Alle macht die Facebook c.s. hebben hebben we zelf aan hen gegeven door er blindelings gebruik van te maken of, erger, van afhankelijk te worden.
Dit wordt onder meer in de hand gewerkt door publieke organisaties zoals de omroepen waar steevast naar Faceboek wordt verwezen. Als een presentator twee keer zegt dat hij een glaasje spa drinkt krijgt hij op z’n op van de media-authoriteit wegens sluikreklame. Maar tien keer per uur iedereen naar Facebook verwijzen mag wel.
Mat Huppertz
Inderdaad!
Bits of Freedom (en andere organisaties) durf toch eens te kiezen voor echte sociale media. Is er geen goed Europees alternatief? En als dat er niet is stop dan gewoon met Facebook, Twitter ea.
Ja maar iedereen doet het is net zo suf als Ik heb niets te verbergen als het om privacy gaat.
Melanie Riedewald
Het is maar net de vraag wat je bedoeld met communicatievrijheid. Neem nu de uitlatingen over Erdogan.
Ik ben geen fan van het beleid van Erdogan maar……!
Wanneer gaat vrijheid van meningsuiting,
(dus in dit geval gewoon zoals ik hierboven doe zeggen dat je het met een bepaald beleid/gedrag niet eens bent)
over in pestgedrag
(zijnde grove beledigingen die geen enkele discussie dienen?)
De Nederlandse scholen hebben hun handen vol aan het bestrijden van pestgedrag op scholen.
Gezien het feit dat men vindt dat de uitlatingen over Erdogan gewoon moeten kunnen, zou men dan ook niet gewoon tegen de gepeste kinderen moeten zeggen dat pesters ook ‘gewoon’ de vrijheid van meningsuiting hebben en dat ze dit dus maar te accepteren hebben?
Dat is namelijk hetzelfde als wat er nu gebeurt bij moslims en nu Erdogan.
Ik hoop dat men gaat begrijpen dat we niet met twee maten kunnen meten.
Ja, een mening geven mag altijd,
Nee, een mening dit nergens anders toe doet dan krenken en sarren laat je beleefdheidshalve achterwege! Temeer daar je weet dat je daarmee provoceert tot tegenreacties!
Hans de Zwart
Wij vinden het niet per se fijn om op Facebook te zitten, maar maken heel bewust de keuze om dat als organisatie nog wel te doen. Zie hier waarom: https://www.bof.nl/2015/09/18/waarom-zit-bits-of-freedom-op-facebook/
Hans de Zwart
Hoi Melanie, vind je dat deze balans tussen vrijheid van meningsuiting en wat jij pesten noemt niet anders zou moeten uitvallen als je een kind op school vergelijkt met een regeringsleider in een publieke functie?
Melanie Riedewald
Nee Hans, want een mens blijft een mens ongeacht functie, geaardheid of wat dan ook. Erdogan heeft de verantwoordelijkheid op zich genomen om een land te leiden. Dat wil niet zeggen dat hem daarmee het recht ontnomen mag worden om met respect benaderd te worden. Daar komt ook nog bij dat wat wij als volwassenen doen een voorbeeld is voor onze kinderen. Met deze houding naar anderen zetten we zelf de deur open voor onze kinderen om anderen respectloos te behandelen.
Merel
Gruwelijke filmpjes van terroristen blijven op Facebook staan maar cartoons worden verwijdert.Onbegrijpelijk.
Randell
“Jullie moeten, jullie moeten, jullie moeten…” Sorry hoor, maar leer je voor dictator of zo? Wees blij dat BOF op hun eigen wijze een verschil probeert te maken. Als dit voor verbetering vatbaar is zou ik zeggen kom ze helpen. Indien BOF niet ontvankelijk is voor je opvattingen, organiseer dan zelf die campagne, dat protest. Dat mag.
Jep
“hoeveel communicatievrijheid hebben we binnen de onzichtbare piketpalen die Facebook voor ons geslagen heeft?”
Het antwoord op die vraag is simpel: precies zoveel vrijheid als Facebook ons toestaat.
Het is een bedrijf, een bedrijf dat gaat om geld verdienen. En een bedrijf staat het vrij om zijn eigen regels op te leggen aan wie vrijwillig op hun site schrijft.
Of Facebook aan censuur doet of niet maakt niet uit, als jij als klant gebruik maakt van de Facebook dienst onderwerp je je vrijwillig aan hun willekeur. Daar kan Facebook niet voor ter verantwoording geroepen worden, want dat is de macht die zij over ons allemaal hebben, het bedrijf kan zijn eigen regels stellen onafhankelijk van wat wie of wat daar ook van vindt.
Noem het maar sociale media. Een merkwaardig soort sociaal als je het mij vraagt.
Mat Huppertz
Maar Hans, je kan ook kritisch Facebook volgen als BOF en tegelijk iedereen afraden om er gebruik van te maken. Human Rights Watch kan ook de oorlog in Syrie aan de kaak stellen zonder er aan deel te nemen. Dus blijf als BOF aanwezig op Facebook maar maak er geen deel van uit door mensen naar jullie pagina’s te verwijzen.
Ja gevorderde (?) internetgebruikers kunnen wel wat anders vinden, maar de miljoenen anderen zijn toch echt afhankelijk van de mensen die in staat zijn om iets echt sociaals te maken.
Nico
Of iedereen z’n persoonlijke facebook (Diaspora) blijf je ook baas over je eigen spullen. Dit kan naar keuze gehost of op je server / PC thuis draaien.
De protocollen onder whatsapp et. al is XMPP een protocol dat gemaakt is voor fedaration. Iedere XMPP server kan Server2Server verbinden aan. Het is dus peanuts om blabla@whatsapp.com te laten praten met whatwhat@bla.com etc. Het is niet de techniek die dit belet.
Jep
Aan Johan Vromans; je hebt een belangrijk punt. Misschien zou dit de omroeporganisatie duidelijk gemaakt kunnen worden.
Facebook wordt onterecht gezien als een gratis en vrij toegankelijke dienst waar iedereen alleen maar beter kan worden.
Geen van deze dingen klopt.
Het is niet gratis: de prijs is dat je door Facebook, Google enz wordt geregistreerd en gevolgd, en vervolgens ‘passende reclame’ door je str.. geduwd krijgt.
Het gaat immers enkel en alleen om: geld verdienen.
Het is niet vrij toegankelijk want je MOET registreren voor je iets kunt zien op Facebook.
Of je er beter van wordt, van alles waarvoor Facebook gebruikt wordt? Tja. Dat bepalen we zelf, als consument.
Ik niet. Maar de ‘gemiddelde gebruiker wel. Want ach, privacy, da’s toch onbelangrijk? Je hebt toch niks te verbergen?
Het geeft toch niks, dat Google weet welke maat onderbroek je hebt?
Peter
Melanie, respect moet natuurlijk wel verdiend worden. Het drastisch inperken van de persvrijheid draagt naar mijn mening hier niet aan bij. Niet alleen moet je als volwassenen een voorbeeld zijn voor kinderen, ook moet je ze leren onafhankelijk en kritisch te kunnen denken. Valt deze kritiek niet eerder onder deze noemer?
Jep
Het artikel nogmaals gelezen.
Tja, het zou mooi zijn als er concurrentie is voor Facebook, Twitter en vooral: Youtube/Google.
Maar die is er niet echt, eigenlijk vrijwel niet en de macht van die drie giganten zal voorzover ik kan zien, alleen maar toenemen.
Die macht bestaat uit de kracht van het produkt, de diensten die geleverd worden kunnen vooral zo goed zijn *omdat* iedereen enkel die diensten gebruikt en NIET kiest voor andere mogelijkheden.
De smartphone revolutie, die al een voldongen feit is. Het is vooral allemaal LEUK en verder denken we nergens bij na.
Als je het zo zien wilt, heeft de naïviteit het internet overgenomen, in dienst van het grote geld.
Maar veel meer dan het zien, en zelf wel keuzes maken kan ik niet.
Johan Vromans
Concurrentie lost niets op, aangezien het commerciële bedrijven blijven, met hun eigen agenda’s.
Overheidsdienst? Wellicht beter, maar inmiddels hebben onze overheden het voor elkaar gekregen dat we hen zo mogelijk nog minder kunnen vertrouwen dan de Googles en Facebooks.
Betaalde diensten bij erkende non-profit organisaties zou de beste optie zijn, maar is dat haalbaar?
Vrijheid van meningsuiting reikt zover als je stem draagt. Wil je verder reiken dan heb je hulp(middelen) nodig en ben je overgeleverd aan de willekeur van derden. Bedenk dat de kabel is van KPN of Ziggo, de server van XS4All, het web-adres van SIDN, etc.
Johan Vromans
@JEP: De organisatie die hierover gaat is het Commisariaat van de Media. Die heeft de richtlijnen erg zorgvuldig (en ruim) gesteld:
“Het staat publieke media-instellingen in beginsel vrij om gebruik te maken van social media platforms. Uitingen van publieke omroepen over het gebruik van deze social media platforms vallen onder het bereik van artikel 2.89 van de Mediawet en artikel 9 e.v. van het Mediabesluit.
In die artikelen is bepaald dat vermijdbare uitingen in de vorm van het tonen of vermelden van een product of dienst zijn toegestaan, mits de vertoning of vermelding binnen de context van het media-aanbod past, geen afbreuk doet aan de formule of de integriteit van het media-aanbod, niet op een overdreven of overdadige wijze plaatsvindt en er geen sprake is van specifieke aanprijzingen van deze producten of diensten.”
Kortom, hier krijgen wij als leken geen speld tussen.
illumiatiamnot
Ik citeer even van http://www.therebel.media/facebook_admits_to_censoring_conservative_websites_while_freely_promoting_left_wing_ones :
Facebook has often been accused of being left-wing and now it’s revealed that right-wing websites are being deliberately suppressed.
As we’ve documented many times before, Facebook’s CEO Mark Zuckerberg is a radical left-winger who supports open borders, amnesty and a global government.
Last month, he claimed that Facebook will not be influencing the 2016 election after it was revealed in a company poll that Facebook employees felt they had a responsibility to prevent a Donald Trump presidency.
Now a former Facebook curator of the site’s trending news section has revealed that the company purposely suppresses conservative websites.
Speaking to Gizmodo, the former curator said, “It was clear that Zuckerberg could squash the project at any moment. We weren’t treated as individuals. We were treated in this robot way.”
The curator explained that they were “told to select articles from a list of preferred media outlets that included sites like the New York Times, Time, Variety, and other traditional outlets. They would regularly avoid sites like World Star Hip Hop, The Blaze, and Breitbart, but were never explicitly told to suppress those outlets.”
It was also revealed that the ‘trending news’ section was run by people who previously worked at MSNBC and The Guardian.
Cuckerberg: Hypocrite Facebook CEO accuses employees of ‘silencing speech’ while he censors anti-refugee posts among other things
According to Gizmodo, former team members had the ability to choose what news stories would be trending and what news sites each topic links to.
Going into the 2016 election, it will be interesting to see just how badly anti-Clinton news is suppressed in favour of making news that demonizes Donald Trump take center stage.