Amsterdam, 11 november 2010 – Nergens in Europa vragen opsporingsdiensten de bel-, sms- en e-mailgegevens van burgers vaker op dan in Nederland. Tegelijkertijd overweegt het Ministerie van Veiligheid en Justitie een landelijke zoekmachine te maken met de bankgegevens van alle Nederlanders. Dit blijkt uit het interne ‘Project Dataretentie’ van het Ministerie, waarvan 27 documenten nu publieke informatie zijn geworden na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur.
De Nederlandse Officieren van Justitie bevroegen 78.000 keer de verkeers- en locatiegegevens van gebruikers. Uit deze gegevens is af te leiden wie in de afgelopen 12 maanden met wie, wanneer en hoe lang gecommuniceerd heeft en waar de gebruiker zich op dat moment bevond. Met het aantal opvragingen van klantgegevens in 2009, die zijn opgeslagen in de landelijke telecomdatabank Centraal Informatiepunt Onderzoek Telecommunicatie (CIOT), komt het Nederlandse aantal uit op ruim 3 miljoen. Daarmee steekt Nederland met kop en schouders uit boven de rest in Europa. Per hoofd van de bevolking driemaal zoveel als in Duitsland, zevenmaal vaker dan in Polen. Bij de overige Europese landen ligt het aantal opvragingen veel lager.
Ondertussen overweegt het Ministerie van Justitie om ook financiële gegevens van alle Nederlanders via een landelijke zoekmachine opvraagbaar te maken. Te denken valt aan rekeningnummers en de verschillende banken waar een gebruiker een rekening heeft. Als gevolg daarvan zijn de bankgegevens van iedere Nederlander met een druk op de knop te achterhalen door de politie, zonder tussenkomst van de bank, Officier van Justitie of Rechter-Commissaris.
De intenties van ‘Project Dataretentie’ zijn openbaar geworden door de inspanningen van digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom en onderzoeker Rejo Zenger. Eerder ontdekten zij al dat Nederland in Europa ook aan kop gaat als het gaat om het afluisteren van telefoongesprekken en dat opsporingsambtenaren privacyregels stelselmatig negeren bij het opvragen van telecomgegevens via de landelijke databank CIOT. ‘Telkens wordt weer bevestigd dat het in Nederland bedroevend slecht is gesteld met de veiligheid van onze gegevens en onze privacy. Schendingen van onze digitale grondrechten zijn helaas dichterbij dan we ons realiseren’, aldus Axel Arnbak van Bits of Freedom.
UPDATE (14.11.10): de onthulling van Bits of Freedom over de landelijke zoekmachine voor bankgegevens heeft in de media en samenleving tot zoveel weerstand geleid, dat het plan twee dagen na bekendwording van de baan is.
Noot voor redacties:
Contact: Axel Arnbak, +31 (0)6 2453 4440, axel.arnbak@bof.nl, @bitsoffreedom
Bas
180 aanvragen per hoofd van de bevolking is 4 maal zoveel als de 45 van Duitsland.
Het is dus nog erger.
Tweets die vermelden Persbericht: Nederland Europees koploper opvragingen telecomgegevens « Bits of Freedom -- Topsy.com
[…] Dit blogartikel was vermeld op Twitter door GUnite, Thijs Kleinpaste, martijnd, Stefan, L!nda de Wolf en anderen. L!nda de Wolf heeft gezegd: Nee, privacy doen we niet aan…. RT @bitsoffreedom: BREKEND: 'Nederland Europees koploper opvragingen telecomgegevens' http://bit.ly/dh4jT7 […]
Hielke
Is er ook informatie of dit grote aantal opvragingen ook bijdraagt aan het oplossen van meer zaken?
Vast niet, maar het is wel een vraag die gesteld of onderzocht moet worden.
Jeroen
Gewoon dat plaatje, absurd.
Tedje
Betalen en je smoel houden. Ben je crimineel en blaf je harder terug, dan zien ze je door de vingers… Ernesto Hirsch Ballin is een gevaarlijke gek geweest en ben blij dat ie opgesodemieterd is!!
Henk
Je houdt het niet tegen ben ik bang, de overheid doet waar ze zin in heeft, met of zonder instemming van het volk, want: “Wij regeren en weten het beter.”…
Nederland wordt steeds beschamender… Daarnaast, is dit hetgeen waarom er zo weinig politie op straat is als het nodig is? Je moet toch geen agent meer zijn eer je dit allemaal ‘in te lezen’ als mens zijnde? :S
“Wat is je functie?” – “Ik werk bij de politie.” – “Hoe ziet je dag er zoal uit?” – “Ik staar de hele dag naar een beeldscherm samen met 99 collega’s.”
Bass
Tijd voor een boycot dacht ik, iedereen prepaid bellen en nooit meer pinnen!
Ro
Ik vind het niet kunnen, maar jah, wat doe je eraan?
Max
Staat een typo in die grafiek, “bevragignen”…
Jan des Bouvrie
@ hierboven
Nee, op voorhand al opgeven is echt de oplossing. Wat zijn we toch een laf volk. Liever warm op de bank, dan opkomen voor je privacybelangen. Foei!
Janneman
Dit is inderdaad het topje van de ijsberg Bas.
Quis custodiet ipsos custodes?
paulGig
Goed werk Axel, privacy is helaas een ondergeschoven kind in NL. Goed dat jullie er iets aan proberen te doen. Boycotten FTW
Henri
Ik ben erg benieuwd wat de reden voor gegevensopvraging is.
eddeelen
Zoals me gisteravond in het journaal wederom bleek: Hulde aan de mensen van BOF!!
Timvduijn
Dit mag toch helemaal niet?
Of berusten al die opvragingen op ‘een redelijk vermoeden van schuld’.
Op zich wel grappig, die extra bevoegdheden zijn toegevoegd om het terrorisme te bestrijden dat voor het grootste deel niet eens bestaat. Uiteindelijk schoppen we onszelf voor de kont.
rijksdaalder
Het is inderdaad een schokkend plaatje. Maar….klopt het eogenlijk wel?
Is Nederland niet gewoon kampioen transparantie?
Gebruikt elk EU-land wel dezelfde definitie voor opvragingen, frequentie e.d.?
Een blik op overheidsbevragingen bij bijv. Google geeft een heel ander beeld (zie http://www.google.com/transparencyreport/governmentrequests/).
Daar bungelt Nederland in de onderste regionen van de lijst…
Jessig
En dan vraag je je af waarom ik niet in NL wil wonen?
rijksdaalder
Het is inderdaad een schokkend plaatje. Maar….klopt het eigenlijk wel?
Is Nederland niet gewoon kampioen transparantie?
Gebruikt elk EU-land wel dezelfde definitie voor opvragingen, frequentie e.d.?
Een blik op overheidsbevragingen bij bijv. Google geeft een heel ander beeld (zie http://www.google.com/transparencyreport/governmentrequests/).
Daar bungelt Nederland in de onderste regionen van de lijst…
Flick
De opa van de heer Winsemius (een van de zeldzame kwalitatief goede ministers) zei het al;
“De overheid is een schurk met een hoge hoed”.
En niemand weet wie de overheid is en wat ze met al die data doen. Dus BOF heeft een functie, vooral doorgaan lijkt me.
Panopticum
Ik krijg het toch nog niet helemaal helder hoe het zit met die bewaarplicht.
Begrijp ik het goed dat elke dag alle verkeersgegevens van ALLE gebruikers naar het CIOT, een onderdeel van justitie, gekopiëerd worden en dat deze DAAR opvraagbaar zijn door de verschillende diensten?
Wat zijn dan de garanties dat in dat systeem geen achterdeurtje zit, en dat ALLE gegevens van IEDEREEN van daaruit weer gekopiëerd worden naar de AIVD, en daar voor ALTIJD bewaard worden??
Daal van Otten
Ik vraag me af hoe het is gekomen dat we zo mak zijn geworden… School? TV? WWII?
MatthijsK
RIP tekstlink “Project Dataretentie”.onder “Noot voor redacties”. Ik vermoed dat dit de juiste locatie is:
https://rejo.zenger.nl/inzicht/project-dataretentie-ministerie-van-justitie
Tim
Beste BoF,
Vraag is nu: wat voor een (grassroots) tegengeluid kunnen we laten horen? Stellen jullie een petitie op, schrijven jullie de overheid aan…? Ook dit gaat natuurlijk weer veel te ver.
Axel Arnbak
@MatthijsK: Dank! Aangepast.
@Tim: het eerste wapenfeit is binnen. Ons grassroots tegengeluid heeft ertoe geleid dat de landelijke zoekmachine voor bankgegevens van de baan is: https://www.bof.nl/2010/11/12/meteen-succes-landelijke-zoekmachine-bankgegevens-van-de-baan/
Ook op het gebied van het aantal bevragingen en de uitbreiding van het CIOT-model met verkeers- en locatiegegevens (Project dataretentie), blijven we waakzaam en scherp.
Je hoort nog van ons.
Wim de Kok
Een dubieuze eer dat Nederland koploper is in schending van privacy van burgers. En dat zonder dat ooit het nut van deze inbreuk op onze privacy is aangetoond en de torenhoge kosten die wij als burgers daarvoor betalen. Mooi puntje om op te bezuinigen lijkt mij.
Wim de Kok
Komt de uitzendkracht aan het einde van zijn wekdag zijn makker tegen: Het uitzendbureau heb me vandaag onverwachts op een interessant klussie gezet joh! Weet je nog dat adressie? Nou volgens te telekom gegevens die vandaag voorbij kwamen zit dat hele gezin nu in verweggistan aan de andere kant van de wereld, dus die zijn de komende dagen nog niet thuis. Dus kunnen we vanavond mooi effe een krakie zette gabber.
Bert
Interessant is dat we in Nederland in verhouding 4x zoveel afluisteren als Duitsland.
Tegelijkertijd lossen we in Nederland in verhouding minder dan 1/4 van het aantal misdrijven op van wat men bijvoorbeeld in Duitsland oplost.
Lijkt me dat ze hier in Nederland tijd en geld verkwisten aan verkeerde zaken en de overheid denkt gewoon even onze privacy te kunnen schenden.
De staat van de wereldwijde surveillancestaat - Piratenpartij
[…] Alle telecom- en internetbedrijven moeten elke 24 uur klantgegevens (o.a. namen, adressen, woonplaatsen, telefoonnummers, e-mailaccountadressen, IP-nummers en locatiegegevens) uploaden naar deze database. [111] [112] [113] […]