De koepelorganisatie van de bibliotheken in Nederland (FOBID) heeft op 26 april 2006 een seminar gehouden over de recent inwerkinggetreden Wet bevoegdheden vorderen gegevens. Tijdens het seminar presenteerde de Vereniging van Openbare Bibliotheken de notitie ‘Bibliotheek en privacy’. In de notitie worden bibliotheken geadviseerd hoe om te gaan met de gegevens van hun gebruikers. De bevoegdheid van justitie om gegevens van bibliotheekgebruikers te vorderen krijgt in de notitie ruime aandacht. De bibliotheken waren bij de parlementaire behandeling van de wet in 2005 een van de weinigen die georganiseerd weerstand boden.

De middag werd voorgezeten door Nol Verhagen, voorzitter van de juridische commissie van de FOBID. Verhagen wees op het gevoel van onbehagen bij de bibliotheken ten aanzien van de nieuwe wet. Hij benadrukte de speciale positie die de bibliotheken innemen bij het beschermen van de vrijheid van burgers om informatie te verzamelen. Sprekers waren Marleen Jongeneel-van Amerongen van het ministerie van justitie en Patrice MacDermott, een lobbyiste voor de American Library Association, die uitleg gaf over de ervaringen van Amerikaanse bibliotheken met de USA PATRIOT Act. MacDermott stond uitvoerig stil bij het fundamentele belang van privacy voor de uitoefening voor het “recht te weten”. Zij wees daarnaast op onwenselijke effecten zoals zelfcensuur.

De middag werd afgesloten met een debat tussen Van Fessem, Tweede Kamerlid voor het CDA en woordvoerder voor zijn partij tijdens de behandeling van de wet, en Joris van Hoboken van Bits of Freedom. Van Hoboken droeg daarbij aan dat het opsporingsbelang voldoende effectief had kunnen worden gediend met een restrictievere regeling. De huidige regeling maakt het mogelijk praktisch alle gegevens in alle gevallen te vorderen als deze van belang zouden kunnen zijn voor het opsporingsonderzoek. Daarbij wordt in beginsel geen onderscheid gemaakt tussen verdachte of onverdachte personen en vindt rechterlijke controle pas achteraf plaats.

Er is zo vlak na de inwerkingtreding nog veel onduidelijkheid hoe justitie invulling zal gaan geven aan de toepassing van de bevoegdheden. Verhagen kon inmiddels wel melding maken van de eerste melding van toepassing bij bibliotheken. In verband met het onderzoek naar een roofoverval op een juwelierszaak, zijn bij de nabijgelegen bibliotheek alle NAW-gegevens van de bezoekers van die dag opgevraagd. Deze melding lijkt te wijzen op een trend gegevens van grote groepen burgers te betrekken in opsporingsonderzoek. Eerder vorderde justitie grote hoeveelheden identificerende gegevens in verband met het onderzoek naar de moord op Louis S?v?ke.

• Seminar ‘Opsporing verzocht: bibliotheek en privacy’ (26.04.2006) http://www.debibliotheken.nl/content.jsp?objectid=6122
• Notitie Bibliotheek en privacy (april 2006) http://www.sitegenerator.bibliotheek.nl/fobid/img/docs/Bibliotheek%20en%20privacy.pdf
• KRO 1 op de middag: De bibliotheek – uw persoonlijke gegevens graag! (27.04.2006) http://cgi.omroep.nl/cgi-bin/streams?/kro/1opdemiddag/1opdemiddag_20060427_bibliotheekpersgegevens_audio_high.wmv

Dit artikel is automatisch geconverteerd uit het oude archief van nieuwsbrieven van Bits of Freedom.