• Menu

0 recente resultaten

Alle resultaten

Eerste Kamer fel tegen bewaarplicht

Bits of Freedom

De Eerste Kamer is zeer kritisch over de voorgestelde bewaarplicht verkeersgegevens. Dat bleek tijdens een mondeling overleg met minister Donner op 28 juni. CDA-senator Franken sprak een vernietigend oordeel uit over het voorstel om het bel- en surfgedrag van alle burgers minimaal een jaar te bewaren. De JBZ-commissie van de Eerste Kamer had om een mondeling overleg met Donner gevraagd. De commissie vond eerdere schriftelijke antwoorden van de minister over de bewaarplicht ontoereikend. Een verzoek van Donner om het mondeling overleg tot september uit te stellen werd door de commissie afgewezen.

CDA-senator Franken haalde in zijn uitgebreide betoog het voorstel voor een bewaarplicht op alle punten onderuit. Jurgens (PvdA) en Broekers-Knol (VVD) sloten zich bij de kritiek aan. Franken stelde dat “de stelselmatige kennisneming van verkeers- en lokatiegegevens de mogelijkheid [biedt] een min of meer volledig beeld te krijgen van bepaalde aspecten van iemands leven. In dat geval is sprake van een inbreuk op de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer.” Franken erkent dat de maatregel geoorloofd kan zijn wanneer dat “in een democratische samenleving noodzakelijk” is. Maar volgens Franken blijkt dat “een redelijke verhouding tussen doel en middelen ontbreekt, omdat de bewaarplicht niet alleen ongeschikt, maar ook niet nodig is en voor de betrokkenen een onredelijke belasting betekent.”

De ISP’s kunnen volgens Franken alleen alle gevraagde verkeersgegevens bewaren “door een volledige tap op elke klant te zetten, dus inclusief de inhoud. Daaruit moet de provider dan de verkeersgegevens distilleren.” Met behulp van enkele rekenvoorbeelden toonde Franken aan dat een grote ISP ongeveer 20.000 tot 40.000 Terabyte aan informatie per jaar genereert. Ongeveer 7% daarvan betreft verkeersgegevens. Volgens Franken is in deze berg informatie nauwelijks te zoeken en zullen de kosten voor het opslaan en bewerken van de informatie buiten elke proportie zijn.

Franken noemde de bewaarplicht op termijn ook nutteloos en niet effectief ten gevolge van technologische veranderingen in de telecommunicatie. Door de opkomst van VOIP (ten koste van de traditionele telefonie) en IPv6 zal communicatie steeds ongrijpbaarder worden. Voor criminelen is het bovendien makkelijk om communicatie via een proxy buiten Europa af te wikkelen.

Uit het rapport van de Erasmus Universiteit over verkeersgegevens is volgens Franken ook geen argument voor een bewaarplicht te halen. Dit rapport werd in de vorige BOF nieuwsbrief geanalyseerd. Franken komt met vergelijkbare conclusies: “Het rapport geeft aan, dat bij de onderzochte 65 dossiers in nagenoeg alle gevallen de gewenste gegevens konden worden verstrekt zonder een wettelijke bewaarplicht. Het rapport geeft geen enkel argument waarbij nut en noodzaak van zo’n bewaarplicht wordt onderbouwd. De vragen van proportionaliteit en efficiency komen niet aan de orde. Er worden alleen wensenlijstjes van politieambtenaren genoteerd. Dat is wel iets anders.”

Tot slot bekritiseerde Franken ook de kosten van een bewaarplicht die uiteindelijk aan de consument zullen worden doorberekend. Franken stelde dat Amerikaanse aanbieders, voor wie geen bewaarplicht geldt, hierdoor in het voordeel zullen zijn.

Minister Donnner had nauwelijks een weerwoord tegen de argumenten van Donner. Bovendien had de minister nog geen standpunt over het Erasmus rapport. Donner wilde daarover pas in september verder praten met de Kamer. Wel gaf Donner aan dat de uitkomsten van het Erasmus onderzoek minder belangrijk worden naarmate meer landen in Europa de bewaarplicht willen invoeren. Nederland kan in dat geval niet achterblijven, aldus Donner. Daarmee lijkt Donner begonnen met het wegpoetsen van de, voor hem, ambivalente uitkomsten van het Erasmus onderzoek. Donner liet de Kamer weten dat het voorstel om de bewaarplicht gefaseerd in te voeren, eerst telefonie en later internet, van hem afkomstig was. Nederland heeft ervaring met een dergelijke aanpak opgedaan bij de invoering van de aftapverplichting in 1998. De aanbieders van internet kregen toen uitstel zonder dat aan het einddoel (aftapbaarheid van alle telecommunicatie) iets werd afgedaan. Het uitstel speelde destijds een doorslaggevende rol bij het besluit van de Tweede Kamer om met de aftapverplichting in te stemmen.

De JBZ-commissie heeft brieven tegen de bewaarplicht ontvangen van de mobiele aanbieders, ISP’s en telecombedrijven en een gezamenlijke brief van Bits of Freedom en de Consumentenbond. De politie Haaglanden stuurde een brief waarin gepleit werd voor de bewaarplicht. Alle brieven zijn door de Eerste Kamer online gezet. In de Eerste en Tweede Kamer zullen, vanwege het reces, tot september geen discussies over de bewaarplicht meer plaatsvinden. De Raad van Hoofdcommisarissen heeft begin september een bijeenkomst gepland met Kamerleden over de bewaarplicht.

In Europa wordt nu gewacht op een ontwerp-richtlijn van de Europese Commissie waarin een voorstel wordt gedaan met betrekking tot de te bewaren gegevens en de termijnen. Het ontwerp wordt ergens in juli verwacht. De richtlijn van de Commissie moet tegemoet komen aan de vele juridische adviezen waarin geconcludeerd wordt dat het ontwerp-kaderbesluit van de Europese Raad geen rechtsgrondslag heeft in de derde pijler. De ministers van justitie willen tijdens de informele JBZ-Raad van 8 en 9 september in Newcastle, onder Brits voorzitterschap, verder onderhandelen over het voorstel. Tijdens die JBZ-raad mogen vertegenwoordigers uit de telecomindustrie hun bezwaren toelichten en vertegenwoordigers van de opsporingsdiensten pleiten voor de bewaarplicht. Details over de conferentie ontbreken op dit moment nog. Op de website van het Britse EU voorzitterschap staat de bewaarplicht als prioriteit nummer 1 onder het kopje terrorismebestrijding. De aanslagen in Londen van 7 juli kunnen ertoe leiden dat de besluitvorming in een stroomversnelling komt. De Britse voorzitter dringt al aan op formele goedkeuring van het voorstel tijdens de vergadering van Europese ministers van justitie op 12 oktober.

Dit artikel is automatisch geconverteerd uit het oude archief van nieuwsbrieven van Bits of Freedom.

Doneer Blijf op de hoogte
Wet vorderen gegevens door de Eerste Kamer
Digitale grensbewaking

Help mee en support ons

Door mijn bijdrage ondersteun ik Bits of Freedom, dat kan maandelijks of eenmalig.

Ik geef graag per maand

Ik geef graag een eenmalig bedrag