Tijdens een Algemeen Overleg van de vaste commissie justitie van de Tweede Kamer op 25 mei heeft de Kamer haar verbazing uitgesproken over de onderhandelingen in Europa over de bewaarplicht verkeersgegevens.

Op 2 en 3 juni vergaderen de Europese ministers van justitie en binnenlandse zaken (JBZ-raad) over het ontwerp-kaderbesluit voor een bewaarplicht. De vergadering is formeel de laatste kans voor de ministers om de door hun zelf gestelde deadline te behalen voor een besluit over de bewaarplicht. Inmiddels hebben zowel de Europese Commissie, de juridische commissie van het Europees Parlement als de eigen juridische dienst van de Raad van ministers een negatief advies uitgebracht. Alle adviezen laten zien dat het voorstel niet door de ministers binnen de Derde Pijler mag worden aangenomen. Welke verkeersgegevens moeten worden bewaard en voor welke termijnen is een zaak die de interne markt aangaat en daarom door de Commissie binnen de eerste Pijler moet worden besloten.

Tijdens het overleg met minister Donner bleek dat de Kamer niet kan begrijpen waarom de ministers verder onderhandelen terwijl de rechtsgrondslag van het voorstel onderuit is gehaald. Bovendien loopt in Nederland nog een onderzoek door de Erasmus Universiteit naar de noodzaak van een bewaarplicht. Dit onderzoek is nog niet afgerond (Donner gaf aan dat voorlopige resultaten mbt telefonie binnen zijn maar dat onderzoeksresultaten over internet nog ontbreken).

Jonker (CDA) vond het merkwaardig dat de JBZ-raad besluiten neemt over welke gegevens moeten worden bewaard terwijl er nog geen duidelijkheid is over de proportionaliteit. “Waarom treedt de Raad zo in detail wanneer er eerst nog principiëlere vragen voorliggen?” Bovendien trok Jonker de opmerkingen van Donner in twijfel dat de bewaarplicht alleen betrekking heeft op gegevens die de aanbieders toch al bewaren. Dat geldt volgens haar misschien wel voor telefonie-aanbieders maar niet voor internet. Donner schept overigens voortdurend verwarring over dit punt terwijl de tekst van het ontwerp-kaderbesluit heel duidelijk is, namelijk dat het besluit een lijst van gegevens vaststelt, los van wat de aanbieders nu al bewaren of verwerken.

Vendrik (GroenLinks) wees op de bezwaren van de Consumentenbond, Bits of Freedom en de Artikel 29 werkgroep (de gezamenlijke privacy toezichthouders in Europa). Het voorstel leidt volgens Vendrik tot een algemeen toezicht op onverdachte burgers. Bovendien wees Vendrik op een werkbezoek van Vos (GroenLinks) aan internetprovider IS Interned Services in Purmerend. Daar bleek hoe makkelijk het is om internetverkeer te anonimiseren waardoor geen verkeersgegevens beschikbaar zijn. Bovendien zijn de investeringskosten om te voldoen aan een bewaarplicht gelijk aan de omzet (7 milj euro per jaar). Vendrik sprak daarom over een “administratieve guillotine”. De Wit (SP) had vragen over de kosten, effectiviteit en de noodzaak van de bewaarplicht.

Minister Donner gaf vrijwel geen antwoorden op de vragen van de Kamerleden maar wierp vooral zelf vragen op. Over de kosten zei hij bijvoorbeeld dat “daar naar gekeken wordt” maar dat die afhangen van het uiteindelijke besluit en dat er dus nog niets over te zeggen valt. Uit het betoog van Donner viel af te leiden dat in het algemeen de kosten, bewaartermijnen en de te bewaren gegevens zo nauw met elkaar samenhangen dat de Raad daar weliswaar over kan onderhandelen en besluiten, maar dat het niet mogelijk is daar de Kamer iets inhoudelijks over mede te delen. Vendrik: “Hoogst merkwaardig dat hier geen antwoorden komen terwijl het Europese treintje alweer bij het volgende stationnetje is”.

IS Interned Services waarschuwt in een brief aan de Tweede Kamer voor de gevolgen van de bewaarplicht. “Het aannemen van de bewaarplicht heeft een hele negatieve uitwerking op de economische groei van Nederland in de ict-sector, is een inbreuk op de privacy van alle Nederlanders en zorgt in ongewijzigde vorm volgens onze berekeningen voor het faillissement van 1200 internetbedrijven in Nederland.”

Vendrik zal op 26 mei een motie indienen bij de Tweede Kamer waarin Donner wordt gevraagd de onderhandelingen in Europa over de bewaarplicht voorlopig op te schorten, in elk geval tot het onderzoek van de Erasmus Universiteit af is. Over de motie wordt op 31 mei gestemd.

• Ontwerp-kaderbesluit bewaarplicht verkeersgegevens 8864/1/05 REV 1 (24.05.2005) http://www.bof.nl/docs/st08864-re01.en05.pdf
• Begeleidende brief van Donner bij het ontwerp-kaderbesluit (24.05.2005) http://www.bof.nl/docs/brief%20AO%20JBZ-Raad%2025%20mei%202005.pdf
• Dossier Eerste Kamer over de bewaarplicht http://www.europapoort.nl/9345000/v/
• IS Interned Services doet beroep op Tweede Kamer (26.05.2005) http://www.webwereld.nl/articles/35462
• Powerpoint presentatie IS Interned Services bij bezoek vaste commissie justitie (13.05.2005) http://www.is.nl/bewaarplicht/
• Brief Bits of Freedom en Consumentenbond (06.04.2005) http://www.bof.nl/briefverkeersgegevens.html

Dit artikel is automatisch geconverteerd uit het oude archief van nieuwsbrieven van Bits of Freedom.