Begin oktober daagde digitale burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom Meta voor de rechter. De organisatie eiste dat Meta haar gebruikers in apps zoals Instagram en Facebook de mogelijkheid biedt om een tijdlijn te kiezen die niet gebaseerd is op profilering. De kortgedingrechter gaf Bits of Freedom gelijk en beval Meta haar apps binnen twee weken aan te passen. Meta claimde dat dit onmogelijk is en vroeg de rechter om uitstel. De rechter oordeelt nu dat Meta inderdaad uitstel krijgt.

Bits of Freedom daagde Meta voor de rechter voor een overtreding van de Digital Services Act (DSA). Die wet is bedoeld om gebruikers meer autonomie en controle te geven ten opzichte van de grootste online platformen. Het is daarbij cruciaal dat gebruikers zelf kunnen bepalen welke inhoud hen wordt voorgeschoteld op hun tijdlijn. Zonder deze keuzevrijheid wordt de deelname aan het publieke debat belemmerd. Dat is extra problematisch in tijden van verkiezingen.

De rechter maakte op 2 oktober al duidelijk dat Meta de keuze van de gebruiker moet respecteren en beval Meta haar apps binnen twee weken aan te passen. Gebruikers moeten makkelijk kunnen navigeren naar een alternatieve tijdlijn, zoals een tijdlijn met content van vrienden op chronologische volgorde. Daarnaast moet deze alternatieve tijdlijn als voorkeur ingesteld kunnen worden. Meta voldoet nog steeds niet aan dit bevel. Het bedrijf vroeg de rechter uitstel tot en met 31 januari 2026, maar krijgt nu van de rechter tot en met 31 december 2025.

Ook deze rechter wil dat "de bevolen aanpassingen zo snel mogelijk worden doorgevoerd." De rechter neemt in haar overwegingen ook mee dat het belangrijk is dat dit structureel gebeurt. "Mede tegen deze achtergrond, weegt bij de huidige stand van zaken het belang van Meta Ierland bij meer tijd om de bevolen aanpassingen door te voeren zwaarder \[...\]," aldus de rechter.

"Het is spijtig dat de druk bij Meta nu weg is om direct in actie te komen," zegt Maartje Knaap, woordvoerder Bits of Freedom. "Juist rond de verkiezingen wil je als gebruiker namelijk grip op je informatiedieet. Dit betekent echter niet dat Meta rustig achterover kan leunen wanneer de verkiezingen zijn geweest. Ook in de nasleep ervan is een goed functionerend publiek debat van essentieel belang. Bovendien volgen in maart de gemeenteraadsverkiezingen. Maar ook los van de verkiezingen, zo stelde de rechter, is het belangrijk dat gebruikers in alle vrijheid keuzes kunnen maken voor de tijdlijn die ze volgen. Meta overtreedt een belangrijke wet, dus het spoedeisende belang van deze zaak blijft overeind."

Het oordeel van de rechter om Meta uitstel te geven, neemt ook niet weg dat Meta nog steeds de wet overtreedt. Wel heeft Meta een hoger beroep aangespannen tegen de eerdere uitspraak van de kortgedingrechter. "We hebben alle vertrouwen in het winnen van het hoger beroep. De uitspraak van vandaag is dus slechts uitstel van executie voor Meta," aldus Knaap. Het hoger beroep vindt plaats op 26 januari 2026 om 14.00 uur.

Het vonnis is hier terug te vinden: https://www.bitsoffreedom.nl/wp-content/uploads/2025/10/20251028-vonnis-schorsingsincident-publiek.pdf