Steeds meer mensen willen maatregelen nemen om hun communicatie af te schermen tegen ongewenste meekijkers. Eén van de makkelijkste maatregelen is het gebruiken van een VPN-dienst. En omdat we dit bij Bits of Freedom aanmoedigen, leggen we graag uit hoe het werkt.

VPN staat voor Virtual Private Network. Het is een dienst waar je als gebruiker een abonnement voor neemt. Het werkt op pc’s, laptops, tablets en mobieltjes. Als je gebruik maakt van een VPN-verbinding, gaat al je verkeer vanaf je computer naar de VPN-provider. Die verbinding is versleuteld. Vanaf die VPN-verbinding gaat het als gewoon verkeer naar de rest van het internet. De informatie die je zendt en ontvangt wordt door de versleuteling, in ieder geval tussen jou en de VPN-provider, afgeschermd voor buitenstaanders. (Adverteerders, databoeren, overheden en hackers, bijvoorbeeld.)

Privacy thuis

Het gebruiken van een incognito tabblad in je browser, ook wel privéscherm genoemd, zorgt ervoor dat alle gegevens op je computer direct na het sluiten van het tabblad weg zijn. Anders gezegd: het houdt de websites die je bezoekt vertrouwelijk voor mensen met wie je de computer deelt. Collega’s of gezinsleden die door je browser-geschiedenis bladeren zullen dan niets vinden. Maar als je informatie ook wilt afschermen voor partijen buiten je eigen computeromgeving, zul je een stap verder moeten gaan. Je kunt met een VPN-verbinding voorkomen dat jouw bezoek aan een website gekoppeld wordt aan jouw IP-adres. Dit verkleint de kans dat andere gebruikers van jouw thuisnetwerk advertenties krijgen te zien op thema’s die hun argwaan zouden wekken. Handig als je als tiener informatie zoekt over aspecten van seksualiteit waar je conservatieve ouders geen begrip voor hebben, om maar een voorbeeld te noemen.

Nieuwsgierige providers

VPN-gebruik vergroot jouw privacy, want zelfs jouw internetprovider kan niet meer meekijken met jouw internetgedrag. Met een VPN wordt het ook moeilijker voor internetproviders om jou beperkingen op te leggen. In sommige landen knijpen providers de bandbreedte die jij als consument voor sommige diensten krijgt toebedeeld, soms af. Ze willen het verkeer dat over hun kabels gaat ‘reguleren’ of shapen, wat soms goed is voor de dienstverlening, maar zich voor jou ook kan uiten in onnodig trage downloads. Als VPN-gebruik voor hen onzichtbaar maakt wat jij doet, kunnen zij in jouw gedrag geen aanleiding zien om jouw bandbreedte af te knijpen.

Openbare WiFi

VPN-gebruik maakt jouw internetgebruik ook buitenshuis een stuk veiliger. Zo kun je met een VPN veiliger gebruikmaken van openbare WiFi-netwerken. Zonder een VPN moet je, als je verbinding maakt met een openbaar wifinetwerk, rekening houden met aanvallers die je internetverbinding afluisteren, en met aanvallers die een nepnetwerk aanmaken waarmee ze jou misleiden. Met een goed geconfigureerde VPN-verbinding maak je het hackers veel moeilijker. Mocht het hen lukken jouw verkeer te onderscheppen, dat kunnen ze er meestal niet veel mee.

Geoblocking

Er zijn best veel diensten voor streaming video of muziek die in Nederland een ander aanbod hebben dan in andere landen. Diensten waar jij een abonnement voor hebt, kan je soms in andere landen niet (volledig) gebruiken, als je daar bijvoorbeeld op vakantie bent. Dat wordt ook ‘geoblocking’ genoemd. Als je een VPN gebruikt, kan je ervoor kiezen om te internetten via een server in een ander land, dat jij zelf selecteert. Bevind jij je in het buitenland, dan kun je met VPN toch via een Nederlandse server internetten. Dan heb je vaak de gebruiksmogelijkheden van een internetter in Nederland en kun je kijken of luisteren naar de content waar je voor betaalt. (Tenzij de dienst het verkeer van de bekende VPN-providers weer anders behandelt, want zij kennen dit truukje natuurlijk ook.)

Censuur

Sommige landen passen internetcensuur toe. Zij blokkeren bijvoorbeeld internationale media die kritisch zijn over hun regering. Met VPN kun je censuur omzeilen. Om deze reden is VPN populair onder journalisten en activisten die werken in minder vrije landen.

Geen 100%

Een VPN is echter niet 100% anoniem. Alles valt of staat met vertrouwen in de VPN-provider die je kiest. Het VPN waarmee je surft is zichtbaar voor je provider. De website die je bezoekt ziet als afzender van jouw verkeer een adres van de VPN-provider. Dat is soms fijn: het gaat de website niets aan of je vanuit huis of vanuit je werk of elders vandaan de site bezoekt. De sites waarop je inlogt weten ook nog steeds welke gebruiker inlogt. En de VPN-provider zelf ziet met wie je contact hebt. Check daarom altijd goed hoe de reputatie van de VPN-provider is, vanuit welk land het opereert en wat het zegt over het bewaren van gegevens.

Tor

Wil je echt maximaal je informatie afschermen, zul je ook gebruiken moeten maken van Tor (The Onion Router). Deze technologie combineert drievoudige versleuteling en laat jouw verkeer via drie andere computers lopen. De eerste omleidingscomputer weet wie je bent, de laatste omleidingscomputer weet met wie je praat. Belangrijker is: geen van de computers kent afzender én doel én inhoud. Voor dagelijks gebruik door de gemiddelde consument is dit een beetje een onpraktische technologie, die bovendien wat beperkingen met zich meebrengt. Zo kan dit verkeer trager zijn, vanwege de omweg die het neemt. Voor sommige mensen is het echter een bijzonder belangrijk instrument, zoals journalisten die bronnen moeten beschermen, of mensen die communiceren met familieleden in onveilige gebieden. En hoe meer mensen Tor gebruiken, des te beter het is voor de kracht van het netwerk, want hoe groter de massa, des te sterker de anonimiteit. Lees meer over waarom je Tor kunt gebruiken, en hoe, in onze ToolboxInternetvrijheid Toolbox.

Welke VPN-dienst?

We adviseren vanuit Bits of Freedom niet welke diensten je veilig kunt gebruiken. Er zijn veel verschillende aanbieders met verschillende voor- en nadelen. Je zult je daar dus zelf even op moeten oriënteren. Als tip kunnen we wel meegeven: gratis kost bijna altijd meer dan je denkt. Als een dienst zegt gratis te zijn, betekent dat bijna altijd dat je betaalt met je privacy, omdat ze leven van de data die zij aan jou en jouw gedrag onttrekken. Voor een goede dienst ben je een paar euro per maand kwijt en dat is het echt waard.

Toolbox

Meer over veilig internetten vind je op onze Internetvrijheid ToolboxInternetvrijheid Toolbox. Daar staat nu al heel veel informatie om je privacy te vergroten, en komende maanden voegen we nog veel meer tips toe. Als je optimaal op de hoogte wil blijven, abonneer je je ook op onze tweewekelijkse nieuwsbriefMeld je aan voor onze NIeuwsbrief!.