De week: netneutraliteit, uitkleden voor Amazon en ‘Love in the Time of Cryptography’

Internet of Things: geven we de macht over onze data weg?

Tracking: wat is het, hoe werkt het en wat kun je ertegen doen? (Deel 2)

Veel zogenaamde 'slimme' apparaten van tegenwoordig zijn voorzien van software en praten met het internet. Koelkasten, babyfoons, televisies en zelfs poppen: ze kunnen allemaal online. Daaraan kleven een paar risico's op het vlak van privacy en digitale rechten. Zo word je vaak gedwongen om in te stemmen met het delen van privégegevens als je het apparaat wilt gebruiken, maar jij hoort hierover zelf te kunnen beslissen.

In deze blogpost neem ik de smart-tv als voorbeeld. Bijvoorbeeld smart-tv’s van Sony en Philips gebruiken software van Google (Android TV). Wil je die tv’s gebruiken, dan moet je instemmen met de gebruikersvoorwaarden en het privacybeleid van Google en de voorwaarden van de fabrikant. Die tv’s kunnen vervolgens vastleggen naar welke zenders en programma’s je kijkt en welke apps je gebruikt.

Waarom men informatie over je kijkgedrag wil verzamelen? Omdat er veel geld kan worden verdiend door je gedrag in kaart te brengen en je gepersonaliseerde reclames voor te schotelen in je smart-tv-menu. Maar waarom zou je überhaupt in ruil voor jouw kijkgegevens reclame in beeld moeten krijgen als je al hebt betaald voor je tv en voor je tv-pakket? En voor alle duidelijkheid: Philips heeft al aangegeven dat de tv niet goedkoper wordt als er advertenties naar je scherm worden gepusht.

De tv-fabrikant TP Vision, die televisies onder de merknaam Philips verkoopt, zei onlangs dat er veel bekend is over het kijkgedrag van gebruikers. De nationale privacytoezichthouder (Autoriteit Persoonsgegevens) heeft TP Vision eerder al eens op de vingers getikt over de wijze waarop ze gegevens verzamelde over kijkgedrag. Tv-kijkers werden toen onvoldoende geïnformeerd. De aangekondigde plannen van TP Vision lokte dan ook meteen een kritische reactie uit van de toezichthouder: er mogen wel gegevens over kijkgedrag worden verzameld voor reclamedoeleinden, maar alleen als de gebruiker daar helder en volledig over is geïnformeerd en toestemming geeft. Maar is informeren eigenlijk wel voldoende? Moet je niet ook een keuze krijgen?

Andere verwachting
Als jij een apparaat aanschaft, heb je een bepaalde verwachting over wat je ermee kunt. Het moet vervolgens niet zo zijn dat je er thuis achter komt dat je gedwongen bent om je gegevens te delen voordat je gebruik kunt maken van dat nieuwe apparaat. Of dat je dan pas ontdekt dat je genoodzaakt bent om naar reclame te kijken, omdat je toevallig een tv van een bepaald merk hebt gekocht.

Gedwongen keuze
Het delen van je data mag nooit een voorwaarde zijn om jouw apparaat überhaupt te kunnen gebruiken als die gegevens niet noodzakelijk zijn voor de werking ervan. Je hoort niet gedwongen te worden om je data af te staan of een inkijkje te geven in je gedrag zodra je een ‘slim’ apparaat koopt. Je moet gewoon alle functies kunnen gebruiken en de noodzakelijke (beveiligings)updates kunnen installeren voor de goede werking van je apparaat, zonder dat jouw toestemming voor gebruik van je privégegevens wordt afgedwongen. Je moet hier altijd zelf over kunnen beslissen, het gaat immers om jouw privacy.

Stop het afdwingen van datadelen
Met argusogen kijk ik naar de toekomst. Via het veelbelovende Internet of Things waarmee zulke mooie dingen mogelijk zijn, proberen producenten ons steeds vaker te verplichten data over onszelf af te geven voordat we deze apparaten kunnen gebruiken. Ik houd mijn hart vast en hoop dat we ‘slimme’ apparaten kunnen blijven gebruiken zonder dat je noodgedwongen wordt bespied. Producenten moeten desnoods worden verplicht consumenten een keuze te geven.

  1. Marien

    Zijn er wel smart-tv’s die gewoon werken zonder dat je data worden geoogst?

  2. Matijs

    Ik heb ook een Sony Android TV, maar hoewel enigszins verstopt, is het mogelijk om de privacy voorwaarden niet te accepteren. (Bij 1e installatie kun je de voorwaarden weigeren, de installatie gaat dan gewoon door)

    Helaas werken daardoor de meeste standaard meegeleverde apps niet… En de automatische updates werken niet meer. Je kan deze wel handmatig via een USB stick installeren.

    • Helma

      Dank voor je reactie/uitleg, een mooie toevoeging op de blog. Je moet dan dus dingen doen die een gemiddelde gebruiker boven de pet gaat. Dat zou niet zo moeten zijn, want die worden zo in een onmogelijke (onvrijwillge) positie gemanoeuvreerd door hun onmacht.

  3. Frank

    En zijn er wel Smart- Mobieltjes die gewoon werken zonder dat je data wordt geoogst?

    • Helma

      Ben bang dat dit standaard niet zo is. Schoonmaken, Linux erop, plus F-Droid gebruiken kan helpen. Of gewoon je apps bewust kiezen.

  4. charlud

    @helma
    Heb het artikel gelezen maar interactief wil zeggen dat er een verbinding bestaat tussen de tv en een externe agent. Als de tv lokaal is kan geen enkel data transport plaatsvinden. Video on demand is iets vragen dat buiten de tv staat. Dan moet er een verbinding met de buitenwereld zijn.
    En dat kan niet via de tv-signalen, dus blijft over internet.

    • Helma

      Charlud, ik denk dat je refereert aan de interactie tussen provider en consument in mijn reactie op Marien. Dan, b.v.: Horizon Go. Er is altijd interactie tussen provider en consument, ook buiten video-on-demand om. Kijkgedrag wordt verzameld, zie ook het privacy-beleid van Ziggo.

  5. Curly

    Afgezien van alle afluister apparaten in deze tijd, demissionair minister Edith Schippers van de VVD,. laat op de valreep ook nog ff van zich horen. Ze wil dat de Politie etc. toegang krijgt tot het DNA-materiaal dat is opgeslagen na bloedprikken bij de huisarts of een uitstrijkje in het ziekenhuis. In dit opzicht draait ze de eed van Hippocrates de nek om. Zo wel patiënt als medicus wordt op die manier in verlegenheid gebracht.

    http://bit.ly/2ql56Mk

    • Helma

      Curly, dank voor je reactie. Ik wil je graag vragen om vooral inhoudelijk op de blogpost te reageren, want je snijdt nu wel een heel ander onderwerp aan. 😉

  6. Curly

    Hoi Helma,

    Uiteraard dat je de discussie in goede banen wil leiden, ben je sinds kort moderator ? Kan men hier zelf ook een discussie thema onder de aandacht brengen ?

    Vr. gr.

    Curly

    • Helma

      Hallo Curly,

      Op zich kun je natuurlijk iets aandragen ter bespreking. Bedenk daarbij dat BoF zich vooral bezighoudt met internetvrijheid van burgers. 😉

  7. B@S

    Die argusogen naar de toekomst herken ik. Inmiddels word ik steeds cynischer, want het gaat onwaarschijnlijk hard.

    Twee jaar terug heb ik twee tv’s gekocht. Bewust geen smart-tv’s. Het bleken zo ongeveer de laatste in hun klasse die geen data verzamelen en doorgeven. Als ze het begeven, zal ik voor de vervanging hoogstwaarschijnlijk én geld én gedragsdata moeten neertellen.

    De enige hoop op verandering is regelgeving op het allerhoogste niveau, die afdwingt dat de module die data naar buiten kan sturen altijd makkelijk kan worden losgekoppeld door de eigenaar, zonder dat het apparaat daarmee zijn functionaliteit verliest.

    • Helma

      Hallo B@s,

      Helemaal eens; ik vind ook dat de politiek moet zich hiermee gaan bemoeien. Een ministerie dat zich apart bezighoudt met digitalisering zou wat mij betreft zeer welkom zijn. Dank voor je reactie

  8. Frits Philips

    Philips, let’s make things even worse.

  9. Anthonie

    Volgens mij is dit al jaren het geval. Steeds meer apparaten gaan via het internet, en toch niemand leest de voorwaarden 😉

  10. Anthonie

    Volgens mij is dit al jaren het geval. Steeds meer apparaten gaan via het internet, en toch niemand leest de voorwaarden ?

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Help mee en steun ons

Door mijn bijdrage ondersteun ik Bits of Freedom, dat kan maandelijks of eenmalig.