Je bent geneigd over het internet te denken als een publieke ruimte. Maar de blogs en platforms waarop jij je mening met de wereld deelt zijn vaak in handen van bedrijven. Het risico dat ze jouw bijdrage of zelfs account verwijderen is aanwezig. De vraag is dan: hoe kan dat op zo een manier worden ingekleed dat jouw grondrechten zo goed mogelijk worden beschermd? Een rapport van het Global Network Initiative doet hiervoor een aanzet.

Het Global Network Initiative (GNI) bestaat uit drie grote internetbedrijven, Google, Microsoft en Yahoo! (tevens financiers), burgerrechtenorganisaties als Human Rights Watch en wetenschappers. Samen proberen ze richtlijnen voor internetbedrijven op te stellen om vrijheid van meningsuiting en privacy op het internet beter te waarborgen.

Recent publiceerde het GNI een rapport over het verantwoord verwijderen van informatie en accounts (“Account Deactivation and Content Removal: Guiding Principles and Practices for Companies and Users“). Volgens het rapport moeten ICT-bedrijven een eerlijk en duidelijk beleid hiervoor opstellen. Het doet hiertoe vier aanbevelingen:

Hanteer heldere, consistente en transparante gebruiksvoorwaarden: vaak zijn voorwaarden niet goed leesbaar.

Reageer wanneer een vermeende inbreuk is geïdentificeerd: leg helder uit waarom bepaalde informatie is geblokkeerd of een account is opgeschort.

Bied verhaalsmogelijkheden: denk aan hoor en wederhoor, bezwaar en de mogelijkheid van data-export als een account wordt opgeheven.

Incorporeer grondrechten in je in beleid opnemen: zorg dat je medewerkers op de hoogte zijn en rekening houden met grondrechten bij hun werk.

Goede aanbevelingen, maar wat betekent dat nou eigenlijk? Kan, laten we zeggen, Hyves hier nou wat mee?

Niet echt. Het rapport staat bol van de adviezen: een menukaart aan opties. Zelfs het verwijderen van accounts wordt niet uitgesloten. Maar harde regels over wanneer YouTube jouw filmpje zou mogen verwijderen en hoe jij het weer online kan krijgen, staan er niet in. Terwijl juist daar je vraagtekens bij kan stellen: is het wenselijk dat platformaanbieders, zoals Facebook, zonder problemen foto’s van zoenende mannen of borstvoedende vrouwen verwijderen?

Dat grote internetbedrijven informatievrijheid blijkbaar voldoende belangrijk vinden om hier aandacht aan te besteden, is een stap in de goede richting. Maar met dit weinig concrete rapport zijn we er nog lang niet. Wat vinden jullie: hoe ver mogen platformaanbieders zoals Hyves en Facebook gaan met het blokkeren van informatie?