Hoeveel zijn iemands biometrische kenmerken waard? Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft op deze moeilijke vraag een antwoord gevonden. Voor een proef met biometrische paspoorten die op 30 augustus in zes steden van start gaat, geldt een speciale actiekorting. “Doe mee aan de praktijkproef biometrie en ontvang 10 euro korting!”, aldus een folder van het agentschap BPR van het ministerie. De folder is geen parodie en lijkt serieus bedoeld.

Het Nederlandse paspoort en de identiteitskaart krijgen een chip met biometrische kenmerken. De contactloze chip zal zowel een digitale foto van het gezicht bevatten als 2 vingerafdrukken (beide wijsvingers).

In de steden van Almere, Apeldoorn, Eindhoven, Groningen, Rotterdam en Utrecht worden gedurende een half jaar paspoorten gemaakt met biometrische kenmerken. De proef heeft alleen betrekking op de zogenaamde intake en aanmaak van de identiteitsbewijzen. De inwoners van de zes steden krijgen een normaal paspoort mee maar het biometrische testdocument blijft op het gemeentehuis. “U betaalt voor uw nieuwe paspoort of identiteitskaart. Als dank voor uw medewerking aan de praktijkproef krijgt u 10 euro korting op de kosten van uw nieuwe paspoort of identiteitskaart”, aldus de folder.

Omdat in de huidige paspoortwet de opname van biometrische kenmerken nog niet is geregeld, moeten de deelnemers aan de proef schriftelijk toestemming geven. Uit de tekst van het toestemmingsformulier blijkt dat de biometrische kenmerken niet alleen in de chip van het paspoort worden vastgelegd maar ook centraal in een database van de gemeente. De opslag is “uitsluitend voor het doel van de praktijkproef”. Het ministerie hoopt dat 15.000 personen van de 10 euro regeling gebruik gaan maken. “Tijdens de praktijkproef wordt bekeken welke gevolgen biometrie heeft op het aanvragen en uitgeven van reisdocumenten en met welke omstandigheden in de praktijk rekening moet worden gehouden. De bruikbaarheid van het document wordt getest door tijdens de proef met verschillende apparatuur een verificatie uit te voeren.”

In een brief aan de Tweede Kamer van december 2003 liet minister De Graaf weten dat de biometrische kenmerken niet centraal worden opgeslagen. Daardoor ontstaat er dus geen centrale databank met vingerafdrukken en foto’s van alle paspoorthouders. De controle van de vingerafdruk en foto dient alleen om vast te stellen of paspoort en houder bij elkaar horen. De minister schrijft dat de informatie in de chip versleuteld wordt maar geeft geen informatie over wie lees- en schrijfrechten krijgt. Hoewel het evident is dat andere landen de chip zullen kunnen lezen bij hun grenscontroles is het onduidelijk of zij de gegevens ook mogen en kunnen opslaan en zo een schaduw database met biometrische gegevens opbouwen. In het geval van gezichtsherkenning is het dan mogelijk om personen te identificeren die geen paspoort bij zich hebben. Willekeurige video-opnames kunnen dan vergeleken worden met de gezichtsafbeeldingen in een centraal bestand, waardoor het mogelijk wordt om passanten op straat real-time te identificeren. Gezien de grote foutmarge bij gezichtsherkenning kunnen in dat geval veel mensen te maken krijgen met onterecht extra onderzoek.

• Publieksfolder van agentschap BPR: “Doe mee aan de praktijkproef biometrie en ontvang 10 euro korting!” http://www.bprbzk.nl/downloads/BPR001.ex.FolderA5.DEF.040621.pdf
• Brief van minister De Graaf aan Tweede Kamer (19.12.2003) http://www.minbzk.nl/contents/pages/1010/brief_tk_biometrieinreisdocumenten.pdf

Dit artikel is automatisch geconverteerd uit het oude archief van nieuwsbrieven van Bits of Freedom.