Dossier > online platformen
|
|
|
Vandaag leek me de perfecte dag om samen met jullie terug te blikken op 2023 en vooruit te kijken naar 2024. Afgelopen jaar zal vast een groot hoofdstuk worden in de geschiedenisboeken van Platformland, vol hoogte- of eigenlijk: dieptepunten. Ondanks, of misschien wel dankzij, alle ellendige ontwikkelingen bleven we bij Bits of Freedom scherp. Onder andere in deze nieuwsbrief lieten we geen onderwerp onbesproken en leverden we aan de lopende band kritiek op Big Tech. En dat blijven we doen in 2024, wanneer we ons intensiever gaan bezighouden met de nieuwe platformwetten en wat die voor jullie, en voor het maatschappelijk middenveld, betekenen. Ik heb de meest opvallende ontwikkelingen van afgelopen jaar én onze plannen voor 2024 op een rijtje gezet. Lees je mee?
|
|
|
|
Een hectisch 2023
|
|
Een platform dat dit in 2023 dramatisch presteerde is The Platform Formerly Know As Twitter, X. Waar we de letter X een jaar geleden nog associeerden met een liefdevolle kus, is de letter dit jaar omgeslagen naar horror onder de leiding van Elon Musk. Terugkijkend op 2023, zie ik vooral dat het publieke debat, dat zich nou eenmaal voor een groot deel afspeelt op X, steeds minder eerlijk is geworden. Het betaalde abonnement heeft daar veel invloed op gehad: mensen die betalen voor X, hebben een groter bereik en schoppen het makkelijker tot de feed van mensen die hen niet volgen. En Musks eigen tweets hebben ook een opvallend groot bereik... Musk verwijderde, op aandringen van Erdogan, Twitter accounts van publieke oppositie figuren en mengde zich ook in de oorlog in Oekraïne door het internet af te sluiten. Kortom: Musk en zijn team oefenden dit jaar veel invloed uit op ons publieke debat en daarmee op onze democratie. Geen goede zaak.
|
TikTok had het zwaar te verduren, want veel overheden verboden in 2023 hun ambtenaren gebruik te maken van het platform (op hun werktelefoon), waaronder de Nederlandse overheid en de Europese Commissie. Volgens mij is het goed dat overheden (eindelijk) doorhadden dat TikTok een gevaarlijk en giftig platform is. Maar met deze regel sloegen ze volledig de plank mis. Want: alle andere platformen zijn net zo eng, en juist deze overheden kunnen regels invoeren om die platformen minder eng te maken!
|
|
Ook opvallend: meerdere grote platformen gingen in 2023 betaalde abonnementen aanbieden. Mensen die een abonnement hebben, krijgen geen advertenties te zien, en dus ook geen gepersonaliseerde advertenties. Daarmee is hun privacy beschermd. De privacy van de niet-betalende leden wordt nog steeds geschonden door tracking advertenties. Dat vind ik schandalig: alleen zij die het kunnen en willen betalen hebben toegang tot privacy; een universeel mensenrecht dat gratis zou moeten zijn. Privacy is niet te koop! Dit alles krijgt hopelijk nog een staartje in 2024.
|
|
|
|
Een hoopvol 2024
|
|
Als 2024 net zo lief is als deze foto van mijn hondje Frenkie, dan komt het wel goed. Het gedrag van Big Tech is natuurlijk moeilijk te voorspellen, maar één ding is zeker: komend jaar gaat de EU alles op alles zetten om gebruikers beter te beschermen tegen de macht van Big Tech. De Digital Services Act gaat op 17 februari 2024 gelden en de Digital Markets Act in maart. Deze wetten gaan echt verschil maken, en platformen kunnen flink beboet worden als ze zich niet aan de regels houden. Namens Bits of Freedom zal ik me komend jaar tegen die wetten aan bemoeien. Het is essentieel dat mensen, en vooral maatschappelijke organisaties en activisten, weten hoe ze de nieuwe regels kunnen inzetten. Daarom komen we in februari met een campagne waarin we uitleggen hoe mensen hun nieuwe platformrechten kunnen inzetten. Ik houd jullie daarvan natuurlijk op de hoogte! We zullen ons in het verlengde daarvan komend jaar bezig houden met het werkbaar maken van die wetten voor het maatschappelijk middenveld. We vinden het heel belangrijk dat maatschappelijke organisaties online het bereik krijgen dat ze verdienen, dat is nu helaas niet altijd zo. Dat bleek uit ons project the Public Interest vs Big Tech, maar ook uit het constante shadowbannen van (pro-)Palestijnste stemmen.
|
|
Daarnaast ga ik me in 2024 bezighouden met deceptive patterns. Dat zijn design trucjes die de keuzevrijheid van mensen beïnvloeden, zoals een gigantische accepteer-knop bij een cookie banner of een aftikkende korting-klok op een webshop. Deze trucs zijn vanaf komend jaar in drie wetten verboden! Wij gaan ze opsporen en aangeven, zodat niemands keuzes meer online beïnvloed worden door machtige commerciële platformen. Misschien dat ik jullie hulp daar ook nog bij ga inschakelen!
|
|
|
|
|
|
Ten slotte
|
|
Ik wil je bedanken voor het lezen van mijn nieuwsbrief in het afgelopen jaar. Jouw support, op alle manieren, is heel belangrijk voor ons. Sterker nog, dat is de reden dat we kunnen bestaan! Het woord van 2023 is Graaiflatie geworden, het stiekem opdrijven van de prijzen in tijden van crisis. Daar doen we uiteraard zelf niet aan, maar we hebben er zeker wel last van. Mocht je dus nog geen donateur zijn, wil ik je daarom vragen om dit te worden. Je kan zelf kiezen voor welk bedrag! Ben je al donateur? Leg dan jouw donatie vast voor 5 jaar en krijg belastingvoordeel! Dat is pas een win-win. Lees er alles over en word direct donateur op deze pagina of bezoek de donateursomgeving voor vaste donateurs om je donatie aan te passen.
|
|
|
|
|
|
Stuur mij door!
|
|
Ken je mensen die zich zouden moeten abonneren op deze nieuwsbrief? Stuur deze nieuwsbrief door of deel deze link waar mensen zich kunnen abonneren. Dan kunnen ze aan het eind van elke maand een nieuwe (gratis!) nieuwsbrief over online platformen verwachten. Thanks :)!
|
|
Bedankt voor het lezen!
Lotje en de rest van het Bits of Freedom-team
|
|
|
|
|
|
Word supporter van internetvrijheid!
|
Ons werk is afhankelijk van een sterke en grote achterban. Je kunt je op meerdere manieren aansluiten:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
